banner
 
Home Page
vanhoc

 
Home
 
Saigon Bao.com
Saigon Bao 2.com
 
Liên Lạc - Contact
 
Liên Lạc - Contact
 
 
 
Tài Liệu
 
Tài liệu
Tài liệu Lưu trữ
Tin tức Lưu trữ
Nguyễn Quang Duy
 
Cần Thiết
 
Directory
 
Phụ Trang
 
Mobile Version
BaoThoiSu.com
BaoPhongSu.com
BaoTuDo.com
 
Disclaimer
SaigonBao.com
1999-2021 All rights reserved
 
 
 
Diem Bao industry lifestyle
 
 
 
 
 
 
Trang Nhà -Tài liệu Dân chủ - Lưu trữ 2007 - Tài liệu Lưu trữ
 
 

VIETNAM  NEWS NETWORK (VNN)

P.O. Box  661162

Sacramento ,  CA   95866

Phone & Fax: 916-480-2724

Email: vnn@vnn-news.com

Website: www.vnn-news.com

 

**********************************
Bài V
Hàng Ngày

Ngày 23 Tháng 08 Năm 2007

**********************************

 

1- Bình Lun Vit Nam

- Chng Khng B Ð Làm Khng B

Thanh Thy

 

2- Din Ðàn Hi Ngoi

- Minh định lp trường ca VoViNam -Vit Võ Ðo Úc Châu

Lê Thành Nhân

 

3- Din Ðàn Quc Ni

- Bóng ma trước cng chùa

Thích Tu Quang

 

4- Ðc Báo Ngoi Quc

- Nhng bóng ma Xô-viết ti nước Nga

Phm Hng Sơn

 

5- Câu Chuyn Kinh Tế

- Khng Hong Tài Chính Thế Gii

Vũ Quang Vit

 
6- Câu Chuyn Vit Nam
- Chuyn dài "nhân thân" dài hơn chuyn dài "nhân dân"

Văn Quang

 

7- Văn Hc Ngh Thut

- Mnh Gi Vn

Võ Th Ðim Ðm

 

**********************************

 

1- Bình Lun Vit Nam

 

- Chng Khng B Ð Làm Khng B

 

Thanh Thy

 

My năm trước đây, khi Tng-Thng Bush lên tiếng kêu gi toàn cu tiếp tay chng khng-b thì Vit-Nam là mt trong nhng nước đã lên tiếng hưởng-ng mau l. Nhng nước khác thì sao không biết, riêng Vit-Nam, s hưởng-ng ny không phi là mt thin-chí ca bo-quyn Cng-sn mà là mt th-đon chiến-thut thi-cơ để mưu-đồ lường-ln hu đạt được mt s nhu-cu kinh-tế, và điu quan-trng hơn là dùng chiêu-bài chng khng-b để làm khng-b.

 

1.- Nhu-cu kinh-tế:

T khi bt đầu m chiến-dch ci-t kinh-tế để cu nguy chế-độ đang b ln-bi nng-n trước liên-tiếp ca 2 kế-hoch ng niên (1975-1980 và 1980-1985) cũng ch vì thc-hành chánh-sách tp-trung kinh-tế ca ch-nghĩa Cng-sn, mt chánh-sách căn-bn ca Cng-sn mc-đích làm bn-cùng-hóa nhân-dân, và làm ngu-dân để d b cai-tr. Ðiu ny rt d hiu, vì tt c chúng ta đều thy là người dân trong các nước theo ch-nghĩa Cng-sn trên thế-gii đều rt nghèo k c các nước Cng-sn Ðông-Âu, riêng Trung-Cng và Vit-Nam Cng-sn còn t-hi hơn, ngươi dân nghèo-kh, cơ-cc đến tn bùn đen, đất đỏ! Bo-quyn Cng-sn Vit-Nam đã làm rt đúng theo giáo-điu Mác-Lê.

Nhưng sau 2 kế-hoch ngũ niên đó, dân tình đói-kh, gia-đình ly-tán, tài-sn tiêu-tan, người có chút ít tài-sn, nhà ca thì b chánh-quyn cướp tài-sn, cướp nhà ca, người có rung đất thì b chánh-quyn cướp rung đất, các tôn-giáo có cơ-s để hành đạo, có đất đai để trng hoa màu mưu-sinh thì đều b chiếm hu, t đó, nhng mm mng bt n có th xy ra làm nguy-hi đến chế-độ, trước mt là s bt mãn ngay trong ni-b ca chúng vi s ra đời ca nhóm Câu-Lc-B Kháng-Chiến ca Trn-Văn-Trà, Nguyn-H, v.v...

Qua các chiến-dch ca bo-quyn là trưng-dng, là nhng ln đổi tin, là nhng ln đánh tư-sn để cướp ca, là nhng ln xua đui dân v vùng kinh-tế-mi để chiếm đất, chiếm nhà, là nhng ln lùa dân ra bin vượt-biên để ht vàng. Sau đó, người dân đã b trng tay, bo-quyn không còn gì để ht. Tuy đã vinh-thân phì-da, nhưng lòng tham ca bo-quyn vn chưa được tha-mãn. Nhân-dân thì làm-lng vô cùng vt-vã nhưng không đủ nuôi thân, rung lúa mt mùa vì kế-hoch đào kinh tp-th ngu-mui làm hư c đất vườn ln đất rung, nên go không đủ ăn, hoa màu thu hoch ít-i, không đủ cung-ng theo nhu-cu.

Trước tình-trng đó, cp lãnh-đạo thì chưa tha-mãn được lòng tham, cp địa-phương tha-hành thì c sc da-nt dân để tham-nhũng, nhưng không còn gì để vơ-vét, cho nên bt đầu có thái-độ tiêu-cc, lòng dân phn-hn vì luôn sng trong cnh lm-than, đói kh, tương-lai mt-m, đen ti trin-miên, không có mt chút ánh sáng nào để hy-vng, mm mng ca mt s lung-lay chế-độ bt đầu manh-nha, mt l t nhiên là "tc nước thì s v b". Vì thế, Ði-Hi đảng buc phi duyt xét li tình-hình, và trân mình th áp-dng chánh-sách ci m kinh-tế, nhưng ch na vi, để dò-dm qua châm-ngôn "kinh-tế th-trường theo định-hướng Xã-Hi Ch-Nghĩa". Câu châm-ngôn ny là đề tài để làm trò cười cho thiên-h vì Xã-Hi Ch-Nghĩa làm gì có định-hướng cho nn kinh-tế th-trường. Tuy nhiên, câu châm-ngôn ny là mt thông-đip quan-trng ca đảng Cng-sn để nhc-nh cho mi cp t trung-ương cho đến địa-phương là ch m rng v kinh-tế mà thôi, chánh-tr vn gi nguyên, trước sau như mt, không có gì thay đổi.

Sau mt thi-gian ci m kinh-tế, đầu-tư bên ngoài rót vào, các cp lãnh-đạo ngi không, ký tên để ht ca. Tài-sn quc-gia do nhà nước qun-lý và đảng lãnh-đạo nên tha h mà chia-chác để to vi-cánh, cm chân nhau bo-v chế-độ, người ngoài không ai được quyn tò-mò hay biết đến. T đó, h nhanh chóng tr thành nhng tay c-phú tin rng, bc bin. Người dân được làm ăn cá nhân cho nên cũng to được chút ít tài-sn và t-do nhn tin ca thân-nhân t các nước ngoài gi vào, cho nên nhng cán-b địa-phương có đối-tượng để bc-lt, tham-nhũng dưới s bao-che ca các cp ln bên trên để to vi-cánh.

Nhưng, chng y vn chưa đủ, khi bước vào thế-gii kinh-tế th-trường, người Cng-sn Vit-Nam mi chóa mt và nhn thy rng kho bc vô-tn ca thế-gii t-do nm đó, cho nên nim mơ-ước ca h là làm sao cho cái túi ca kho bc ny trút được vào Vit-Nam càng nhiu càng tt, vi cái chế-độ độc-tài hin-hu, h tha-h ký tên nhn đầu-tư ngoi-quc để ht ca.

Mun đạt được gic mng ny, h phi bước qua 3 ca i quan-trng đầy thách-thc là:

1.- Vào được T-Chc Thương-Mi Thế-Gii (WTO).

2.- Ðược M cho hưởng Qui-Chế Ti-Hu-Quc (Bình-Thường-Hóa Quan-H Thương-Mãi Vĩnh-Vin, (PNTR).

3.- Ðược xóa tên trên danh sách Các Quc-Gia Cn Quan-Tâm V Ðàn-Áp Tôn-Giáo (CPC)

Bng mi cách lun-lõi, và khéo-léo "bc nhung bàn tay st" ca mình, bo-quyn Cng-sn Vit-Nam đã nhanh chóng hưởng-ng li kêu gi Chng Khng-B ca Hoa-K, m rng đầu-tư để ly lòng nước M và vào được WTO, hưởng được PNTR và sau cùng là vic lăng-xê các tôn-giáo Quc-Doanh để được xóa tên trên danh-sách CPC.

 

2.- Dùng Chiêu-Bài Chng Khng-B Ð Làm Khng-B:

Khng-b chính-thc là ngh rut ca người Cng-sn. T thi toàn dân chng Pháp cho ti thi-k 20 năm chiến-tranh 1954-1975, nhng vic đấu-t ngoài Bc và nhng vic bt người trong Nam không theo chúng, đem đi m bng dn tru th trôi sông, đem đi "mò tôm", cht đầu treo lên ngn tre, hoc t-chc ám-sát nhng viên-chc xã-p nông-thôn, và ngay c nhng người trong thành-ph, v.v... Ðó là li khng-b cc-k dã-man ca người Cng-sn. Trong thp niên 60, nhng cơ-s ngoi-kiu Th-Ðô Saigon, nht là cơ-s đồn-trú ca người M, thường xuyên b Vit-cng khng-b bng mìn, bng bom. Nhng vic ny, ai trong chúng ta chc vn còn nh.

Sau cuc chiến, nhân-dân b cướp đất, b cướp nhà, r nhau np đơn đi khiếu-kin thì b CSVN khng-b tinh-thn bng nhng hăm-da đủ điu. My năm trước đây, đồng-bào Thượng Cao-Nguyên biu-tình đòi li đất-đai đã b bo-quyn cướp đot, lin b công-an và b-đội kéo đến đàn-áp và bt-b, khng-b d-di khiến cho nhiu người b giết chết, nhiu người phi chy t-nn mt s nước láng-ging mà đến ngày nay vn còn chưa được yên thân.

Các Tôn-Giáo đòi li tài-sn và đất-đai đã b bo-quyn chiếm đot, đòi được quyn t-do hành-đạo, nhưng chng nhng tài sn đất-đai không được tr, quyn hành-đạo không được công-nhn mà li còn b đàn-áp, khng-b mt cách tàn-bo cho đến ngày nay, đó là nhng trường hp xãy ra đối vi đạo Tin-Lành Cao-Nguyên, đạo Hòa-Ho min Tây, đạo Cao-Ðài Tây-Ninh, Giáo-Hi Pht Giáo Vit-Nam Thng-Nht trên toàn quc, đạo Thiên-Chúa Giáo qua v Cha Lý b bt ming trước tòa va mi đây, v.v...

Sôi-ni nht là các v khiếu-kin ca đồng-bào b cướp đất, cướp nhà, t hp ch đợi s gii quyết ca bo quyn vườn hoa Mai-Xuân-Thưởng ngoài Bc, và trước tin đình Quc-Hi 2 ti Saigon. S khiếu-kin ny đã bt đầu t nhiu năm nay, bo-quyn các nơi ch ha hn suông, ri gt gm, hù-da để mua thi-gian ch không bao gi gii-quyết. Tri qua biết bao nhiêu kinh-nghim, đồng-bào nghèo-kh nhn chân được rng, đối vi bo-quyn, ch-đợi dù đến chết vn không th nào có s đáp-ng, cho nên cùng kéo nhau đến "cơ-quan cao nht nước đại-diên cho dân" là tr-s Quc-Hi 2 Saigon để trình đơn thnh-nguyn thư, nh đạo-đạt lên Chánh-Ph.

Cuc tp-hp biu-tình bt bo-động kéo dài dai-dng t ngày 22/6/07 đến ngày 18/7/07. Thay vì tiếp-xúc vi dân để làm nhim-v ca mình, trái li, tt c nhng tên Dân-Biu Cng-sn đều b trn, văn-phòng Quc-Hi 2 đóng ca và đóng ca luôn nhng nhà v-sinh công-cng, để cho công-an bao-vây, ngăn chn mi s tiếp-tế thc-phm, thuc men, để người dân khiếu-kin, đa s là nhng ph-n, người già sut bao nhiêu ngày phi chu phơi thân ngoài mưa nng, đói khát, bnh-tt. Tht chưa thy có mt Quc-Hi nào trên thế-gii va tàn-nhn, đê-hèn, va đốn-mt vi dân ca h như Quc-Hi ca bn Cng-sn Vit-Nam. Nhưng đó mi ch là màn "khai-v" khng-b tinh-thn! Ðến khuya ngày 18/7/2007, sau khi chun-b xe tăng, và b-đội bao-vây, bo-quyn bt đầu ra tay tn-công thng vào nhóm người khiếu-kin bng xe vòi rng, lu-đạn cay, roi đin và bình cha la cá-nhân.

Chúng ta c nhìn hình-nh nhng người dân nghèo-kh gm đa s là ông bà già, ph-n, t các tnh xa xôi v Saigon khiếu-kin, vi hai bàn tay trng, không mt tc sc trong tay, t-hp biu-tình bt bo động trước tr-s Quc-Hi 2, cơ-quan ti-cao ca nhà nước đại-din cho mình, để đòi li nhng gì b nhà nước tước-đot, đòi li quyn sng ca mình. Thì gia đêm khuya, đang trong cnh màn tri, chiếu đất thì thình-lình vòi rng, roi đin, lu-đạn cay, bình cha la giáng xung như mt "trn pháo-kích" ca Vit-Cng vào mt trường tiu-hc Cai-Ly năm nào. Hành-động đó ca bo-quyn Vit-cng, tiếng Vit-Nam nếu không gi là đàn-áp để khng-b thì gi là gì?

Bo-quyn lúc nào cũng lo-s mt ngày nào đó, nhân-dân quá phn-ut s ni-dy lt-đổ chánh-quyn, cho nên lúc nào h cũng chun-b để chp mũ là "hành-động khng-b" đối vi nhng cuc tp-hp hay nhng hành-động cá-nhân mà h cho là nguy-him, là đối-kháng vi vic làm tht nhân-tâm ca h. Có chp được chiếc mũ khng-b ny trên đầu dân lành thì h mi có lý-do để ra tay tiêu-dit để bo-v chiếc ngai-vàng ca đảng mà dư-lun quc-tế, nht là M có th làm ngơ.

Vic ri truyn-đơn ca Lý-Tng vào Saigon đâu phi là hành-động khng-b, nhưng bo-quyn vn cáo-buc là hành-động khng-b để đòi chánh-ph Thái-Lan dn-độ Lý-Tng v Vit-Nam để khng-b bng cách tr ti dn mt nhng người dám chng li h, đó là mt trong nhng thí-d đin-hình v th-đon dùng chiêu-bài chng khng-b để làm khng-b. Hành-động ny ca bo-quyn đã b dư-lun nhìn thy và đã b chánh-ph Thái-Lan thng-thn bác b vì không có lý-do chánh-đáng.

 

3.- Mt vài suy-nghĩ:

Tuy đã b các t-chc tranh-đấu, các Cng-Ðng Người Vit Hi-Ngoi và nhng nhà tranh-đấu trong nước cũng như nhng tôn-giáo b áp-bc liên-tc vch-trn nhng mưu-mô xão-nguyt ca bo-quyn để lòn-lõi vn-động, lun-cui xin xõ, nhưng Hoa-K và nhiu quc-gia Tây-Phương vì quyn-li ca quc-gia h nên đã ngoãnh mt đối vi nhng tang-thương ca mt dân-tc đã chu-đựng sut hơn 30 năm dưới mt chế-độ độc-tài bo-ngược toàn-din. H đã c-động dân-ch, t-do nhưng hình như ch để dành cho chính h mà thôi, nên không ngn-ngi bt tay vi nhng k độc-tài nhng quc-gia khác, vì nhng k làm độc-tài thì d sai bo hơn.

Khi các nước Tây-Phương đặt vn-đề nhân-quyn vi bo-quyn thì được gii-thích là quan-nim v nhân-quyn ca Vit-Nam và các nước Tây-Phương khác nhau, cho nên không th dùng quan-nim ca Hoa-K và Tây-Phương để bt-buc Vit-Nam phi tuân-th được. Lun-điu ny ging ht lun-điu ca Ðng-Tiu-Bình và Giang-Trch-Dân trước đây. Ðúng là mt bn "nô-l t-nguyn", chng nhng ch dâng đất, dâng bin cho Tàu mà ngay c tư-tưởng, hành-động, tt c đều biu-l mt s nô-l vô cùng hèn-h. Vy mà Hoa-K và các nước Tây-Phương vn chp-nhn, mc du Vit-Nam đã vào Liên-Hip-Quc. Ðiu ny cho thy, vì quyn-li ca mình mà các nước Tây-Phương đã không hành-x đồng-nht nhng điu căn-bn ca Liên-Hip-Quc, chính vì thế mà h đã ngoãnh mt trước nhng tiếng kêu cu tuyt-vng ca nhng người cùng-kh nht trên đất nước Vit-Nam chúng ta. T đó Vit-Nam Cng-sn mi đạt được nhng mơ-ước ca h như đã trình-bày trên. Vic ny, ta biết trách ai đây?

Tt c mi người trong chúng ta đều biết rng tp-th Người Vit Hi-Ngoi là mt hu-phương ln-lao, có kh-năng cung-cp nhng ngun tài-tr c vt-cht, nhân-s, ln tinh-thn cho công-cuc tranh-đấu đòi t-do, dân-ch và phát-trin đất nước. Tuy nhiên, mun đạt được điu ny, trước tiên là chúng ta phi t to cho mình mt sc mnh và ý-chí phi vng, phi quyết tâm, bn chí.

Sau mt thi gian sng hi-ngoi, cuc sng ca mi người đã ln hi n-định, chúng ta có nhng cng-đồng, nhng t-chc, nhng phong-trào, nhng mt-trn, nhng liên-minh khp mi nơi để góp mt cho mt trn-tuyến mi, mt trn-tuyến không da trên sc mnh ca bo-lc mà ch da trên nhng căn-bn pháp-lý ca Liên-Hip-Quc để đòi li quyn sng công-bng và hp-lý ca con người, mt loi quyn mà l ra t-nhiên phi có, nhưng đất nước Vit-Nam, nhng quyn sng ny đã b tước-đot mt cách tàn-nhn t năm 1954 min Bc và t sau ngày 30 tháng 4 năm 1975 luôn min Nam. Nếu nhng cng-đồng và nhng t-chc tranh-đấu ca chúng ta hi-ngoi đủ mnh, đủ quyết-tâm và bn chí như Do-Thái, như Ðài-Loan để tác-dng lên chánh-quyn M và các nước Tây-Phương thì có l bo-quyn Cng-sn Vit-Nam không d gì qua ni 3 ca-i trên như chúng mong mun. Khi không đạt được nhng tham-vng, nhng ước-mơ vì tr-lc ca khi người t-nn, bo-quyn có th phi gượng-go"xung nước", t đó, vi s ym-tr hu-hiu t hi-ngoi, nhân-dân trong nước có th đứng lên mt cách mnh-m để đẩy lui bo-quyn và làm nên nhng trang lch-s mi.

Như va mi đây, v nhân-dân khiếu-kin ti Saigon, nếu tp-th chúng ta vng mnh, tt c cùng mt lòng và ym-tr nhanh chóng c vt-cht ln vn-động quc-tế thì phong-trào chc-chn là s bc-phát, chng nhng ln mnh ti Saigon mà ngay c ti Hà-ni, cùng mt lúc các t-chc đòi nhân-quyn, các t-chc Tôn-Giáo, đồng-bào Thượng, v.v... đều phát-động thì liu bo-quyn có th đàn-áp ni không? Sau hai mươi my ngày khiếu-kin, đồng-bào rt cô-đơn, ch nhn được s tr giúp ca Hòa-thượng Thích-Qung-Ð, và mt s nhân-s ri-rc hi-ngoi, ch đủ tm cu đói ch không đủ sc để to thành giông-bão.

Lý do vì s ym-tr quá chm, nên hoàn-cnh thê-thãm ca đồng-bào khiếu-kin lúc đó chưa có đủ hp-lc để lôi-cun nhng tp-th khác ca qun-chúng nhp cuc cho nên chưa kp đáp-ng được nhu-cu thi-cơ, li-dng đó, bo-quyn nhanh tay khng-b, đàn-áp và dp tan.

T đó, chúng ta có th rút ra nhng kinh-nghim là Hu-Phương Hi-Ngoi cn nên có nhng chun-b để lúc nào cũng phi tư- thế sn-sàng, c nhân-s trong và ngoài nước và c nhng tài-vt, đừng để đến khi có biến-động ri mi lên tiếng kêu gi thì đã quá tr.

Nhng v anh-hùng trong quân-đội Quân-Lc Vit-Nam Cng-Hòa và nhng đoàn-th hi-ngoi nào còn có th gi vng được đội ngũ và v-trí tranh-đấu trong Tp-Th Người Vit Quc-Gia, cn thiết phi có nhng đoàn-kết gn-bó, ít nht trong hàng ngũ riêng ca mình để quyết-tâm tìm ra nhng gii-pháp kh-thi, đáp-ng kp thi khi trong nước xy ra nhng biến-động.

 

4.- Thay li kết-lun

Trước nhng mưu-mô dùng chiêu-bài Chng Khng-B để làm Khng-B ca bo-quyn Cng-sn Vit-Nam, thì nếu n lut-sư Lê-Thng-Nhân là mt trang n-kit, dám lên tiếng kêu gi mi người Vit-Nam hi-ngoi đừng du-lch v Vit-Nam và hn-chế vic gi tin v cho thân-nhân nếu không vì vn-đề cp-bách, để ri sau đó chu tù-ti trong ha-ngc ca bo-quyn, thì chc-chn snhng đáp-ng vì trong tp-th Người Vit Quc-Gia cũng không thiếu nhng v anh-hùng và nhng trang sử hào-kit.

 

Thanh Thy

 

=END=

 

2- Din Ðàn Hi Ngoi

 

- Minh định lp trường ca VoViNam -Vit Võ Ðo Úc Châu

 

Lê Thành Nhân

 (Liên đoàn trưởng Vovinam Vit võ đạo ti Úc Châu)

 

Kính thưa quý thân hu và đồng môn,

Qua bài viết va ri, vi ta đề "Vovinam ti Úc và Ðng cng sn ti Vit Nam", tôi đã nhn được nhiu dư lun phn hi, qua các ý kiến đã được đóng góp, người khen và khích l cũng nhiu, người phn bác cũng có, tuy rng không nhiu lm, nhưng nó cũng nói lên được mt điu: "Sng trong mt xã hi dân ch thì người dân có quyn nêu ra nhng suy nghĩ ca mình và nếu suy nghĩ ca mình đúng thì s được nhng người chung quanh đón nhn và ng h".

Trước hết, tôi xin thành tht cám ơn các anh ch các nơi trên thế gii, các anh ch trong h thng truyn thông, các anh ch trên các website hng ưu tư đến vn đề t do dân ch cho người dân ti Vit Nam, các anh ch trên din đàn trong Paltalk, v nhng đóng góp xây dng cũng như nhng an i, khích l. Ði vi tôi, đó là nim vui vô cùng to ln, vì cm thy mình không bđơn.

Bây gi tôi xin được đối thoi vi nhng người đồng môn hoc nhng người không cùng môn phái v nhng ý kiến phn bác hoc không đồng ý vi nhng ý kiến tôi đã nêu, nhng phn bác này tu vào các đim sau:

- Không nên dùng danh nghĩa Vovinam, ch nên dùng danh nghĩa cá nhân trong bài "Vovinam ti Úc và Ðng cng sn ti Vit Nam".

- Vovinam không làm chính tr nên không được dùng danh nghĩa Vovinam trong nhng ý kiến v chính tr.

Trước khi đi vào các vic trên, tôi cũng xin bày t mt vài điu v bn thân ca mình để các anh ch và quý đồng môn có th hiu thêm:

Bn thân tôi là con nhà võ, li ăn tiếng nói đôi lúc thng thng như đòn thế, không được văn hoa bóng by như các nhà văn. Nên, trong lúc trao đổi vi các anh ch cũng như quý đồng môn nếu có nhng li không được êm tai hoc du ngt thì xin quý v cũng nim tình mà b quá đi cho, được vy thì tôi xin cám ơn quý v rt nhiu.

KHÔNG NÊN DÙNG DANH NGHĨA VOVINAM, CH∙ NÊN DÙNG DANH NGHĨA CÁ NHÂN.

Mt căn nhà nhiu thành viên vi cha m, con cái đang sng quây qun vui v vi nhau, trong tình yêu thương rut tht. Nhng tưởng cuc sng c êm đềm trôi mãi theo dòng thi gian, bng nhiên, ngày n mt đám cướp xông vào xâm chiếm căn nhà ca h khiến cha m, con cái, nhng thành viên trong căn nhà đó phi ly tán, mi người mt nơi. Mt s trn thoát ra khi căn nhà yêu du ca mình, đa s b bn cướp khng chế và b chúng đày đọa vô cùng kh s trong căn nhà ca mình.

Thi gian trôi qua, trong khi nhng đứa con lưu lc đang tìm đủ mi cách, mi cơ hi, mi phương tin hu mong ly li ch quyn căn nhà để mi thành viên có th sum hp, thì tr trêu thay, vài thành viên được bn cướp cp cho mt s ưu đãi, mt s quyn li chỉ nhnh hơn nhng người khác mt chút xíu, đã cam tâm làm hàng rào để bo v cho bn cướp xâm chiếm căn nhà ca mình, bng bt c th đọan nào, cho dù phi chng li vi anh em rut tht lúc trước, min là có li cho bn cướp, bt k căn nhà ca mình cho đến bây gi đã b bn cướp bán bt nhng rung vườn, ao h chung quanh căn nhà mà đáng lý ra tt c nhng thành viên trong căn nhà khi xưa không ai được quyn buôn bán vì đó là hương ha ca Ông Bà T Tiên truyn li cho con cháu.

Bây gi chng nhng con cháu vô lương tâm, ni giáo cho gic cướp, li còn lý lun là không ai được quyn dùng tư cách thành viên trong căn nhà b cướp để lên tiếng, tôi không hiu nhng người này lương tâm để đâu? Hay h ch c nói ly được hu mong bo v nhng quyn li ca mình đã được hưởng do bn cướp b thí?

Vovinam là căn nhà chung ca mi môn sinh, trong đó mi người đều phi có bn phn gi gìn và phát trin cho ngày càng được vng mnh, tt đẹp hơn. Môn phái đã được sáng lp bi Võ sư Nguyn Lc và được vun đắp t công lao ca biết bao nhiêu người ch không phi là ca riêng ai, cho nên mi môn sinh đều có đủ tư cách dùng danh nghĩa Vovinam để xây dng và bo v cho môn phái có được s Ðc Lp và Ch Quyn ca mt hi đoàn võ thut tư nhân.

Khi các nước t do trên thế gii khuyến cáo Vit nam v vn đề này hay vn nn khác thì Ðng cng sn ti Vit nam li bù lu bù loa rng: "không nước nào được xía vào ni b Vit nam hoc Vit nam có ch quyn, không nước nào được quyn can thip".

Bây gi chúng ta hãy xem KHÔNG NƯỚC N€O ÐƯợC XÍA V€O NI B VIT NAM.

Như mi người đều đã biết, đảng viên công sn ch là nhng......con vt, ti sao li nói như vy? Vì con vt ch biết nói li nhng gì nó đã được dy d hoc đã được hun luyn. Khi con vt nói hoc làm gì thì ch là mt con vt dùng để gii trí mà thôi ch nó không có cm nhn như con người, khác nhau là ch đó. Con người khi nói ra nhng gì không đúng vi vic mình làm thì áy náy trong lương tâm và s tìm cách phc thin hay sa đổi, nhưng con vt là con vt thì không.

Ðng cng sn nói không ai được xía vào ni b ca Vit Nam, nhưng h li xía vào ni b ca các hi đoàn, tôn giáo trong nước. Pht giáo, Công giáo, Pht giáo Hòa Ho, Cao Ðài, Tin Lành, nơi nào h xâm nhp và sai khiến được thì h để yên, nếu không thì h dng lên mt t chc khác dùng nhng....giáo gian để chng li nhng v chân tu, đưa đến cnh ni da xáo tht, k hưởng li chđảng cng sn mà thôi. Nhng thành phn giáo gian đó cũng nên nh cho rng, h ch là nhng con c ca Ðng cng sn x dng trong giai đon nào đó thích hp cho s tuyên truyn mà thôi, sau đó li b đào thi vì chanh đã b vt hết nước ri. Nên nh rng đối vi ch nghĩa cng sn thì các Tôn giáo ch là thuc phin ru ng con người. Gương ty liếp là Mt trn Gii phóng Min Nam Vit nam ch mi đây thôi đâu có lâu lc gì?

Viết ti đây tôi li nghĩ đến mt điu rt thú v. Ch nghĩa cng sn cho rng Tôn giáo là thuc phin nhưng các đình chùa do giáo gian "qun lý" thì li có tượng H chí Minh trên bàn th ngang vi Pht cùng các đấng Tiên hin, như vy tuy ra đời mun, nhưng Cng sn giáo cũng b thế không thua gì các Tôn giáo khác trong lòng......giáo gian.

Tr li vn đề, nếu không được hoc không nên x dng danh nghĩa Vovinam để lý lun trong vic Ðng cng sn ti Vit nam áp đặt thành phn lãnh đạo cho môn phái Vovinam trong nước thì tôi phi dùng danh nghĩa nào cho thích hp? Xin quý anh ch, quý đồng môn cho biết nhé. Rt chân thành cám ơn.

VOVINAM KHÔNG L€M CHÍNH TR

Lúc sanh tin, Võ Sư Nguyn Lc đã minh xác vi các môn đệ, VOVINAM KHÔNG L€M CHÍNH TR, điu đó rt đúng, vì khi làm chính tr thì con người không th làm ch bn thân mình, nay nói thế này, mai làm thế khác, min sao đạt được nhng li ích thiết thc cho nhng người mình đại din dù là thiu hay đa s. Vovinam ch là mt đoàn th võ thut, hot động có vươn ra bên ngoài thì ch là nhng hot động nng v văn hóa, góp phn bo v nhng di sn văn hóa mà Ông Bà T Tiên truyn li t ngàn năm trước. Vovinam ch phc v cho nhu cu ca dân tc và sau khi hoàn thành nhim v ca mình thì không được tham chính vi danh nghĩa Vovinam mà li tr v vi công vic hun luyn, tiếp tc đào to nhng con người mnh kho vi mt tinh thn minh mn cho đất nước, cho t quc.

T nhng ngày đầu chun b cho toàn quc, toàn dân kháng chiến chng thc dân Pháp xâm lược. Võ sư Sáng T đã đích thân và cc môn đồ hun luyn võ thut cho các đội Quyết t quân, T v thành Hà ni và các đơn v kháng chiến khác, sau đó nhiu môn sinh đã đền n nước rt oanh lit, như vy thì võ sư Sáng T làm chính tr hay ch là thc hành nghĩa v ca người công dân, ca mt đoàn th đối vi Quc gia, Dân tc?

Sau ngày võ sư Sáng T và các môn đồ TÂM HUYT di cư vào nam, Vovinam đã phát trin rng khp min Nam Vit Nam vi hàng triu môn sinh, ri phong trào Viêt Võ Ðo hóa hc đường, ri hun luyn cho Trường Hiến binh Th Ðc, hun luyn cho Cnh Sát Quc Gia, hun luyn cho Quân Ði VNCH ti Quân Ðoàn IV, hun luyn cho Cán B Xây dng Nông thôn (lc lượng đáng gm đối đầu vi du kích Vit cng thi by gi), ch trương v ngun như các bui l gi Quc T và các Văn Thn Võ Thánh khác. Như vy Vovinam làm chính tr hay ch làm công cuc phát trin, hot động văn hóa theo chiu hướng độc lp ca mình.

trong nước hin nay, đảng viên tham nhũng, ăn chơi sa đọa mà vua chúa thi phong kiến còn thua xa, áp bc bóc lt dân lành cho đến thc dân Pháp hoc quân Tàu đô h dân tc ta hàng ngàn năm cũng phi ng mũ chào thua (vì dù chúng có tàn ác đến cách my thì dân tc ta cũng d th hơn bây gi, vì nếu không d th hơn thì vi mt ngàn năm b cai tr tàn ác như bây gi thì nước Vit Nam thân yêu ca chúng ta đã thành qun huyn ca Trung Quc và nếu vic đó xy ra thì làm gì có chuyn Ðng cng sn ti Vit nam được thành lp để mang li s kh nhc cho dân tc như bây gi). Như vy, nếu (gi s) Vovinam lên tiếng v các vn nn này để góp phn cho dân tc được t do thoi mái hơn thì có phi là làm chính tr hay không?

Trong mt đất nước vi 80% dân s là nông dân, nhưng h li b tước đot rung vườn bi nhng quan tham cường hào ác bá tân thi là Ðng cng sn ti Vit Nam. Như vy, nếu (gi s) Vovinam tranh đấu để góp phn ly rung vườn tr li cho nhng người nông dân chân lm tay bùn để h có phương tin nuôi sng bn thân, gia đình ca h thoát khi cnh cơ cc hin nay, thì Vovinam có làm chính tr hay không?

Tôn giáo là ch da ca con người trong lúc thng kh, tưởng tượng mt xã hi không có tôn giáo thì con người s sng sa đọa như thế nào? Vy vi tình trng các tôn giáo b đàn áp hin nay trong nước, nếu (gi s) Vovinam lên tiếng thì có phi là làm chính tr hay không?

Xin minh xác mt điu,

Làm chính tr có nghĩa hot động ca người nào đó phc v cho mt s người nào đó trong mt đảng phái chính tr, phi theo đường li và k lut do đảng mình đề ra, sau khi thành công thì s tham chính trong chính quyn và vn phi phc v quyn li đảng ca mình. Ðu tranh phc v quyn li ca Dân tc T quc, sau khi thành công thì không tham chính trong chính quyn rt khác xa vi s minh xác đầu tiên.

Nên chăng, mi môn sinh thu hiu và hành x như chúng ta đã hc t gương Thy Sáng T, mong rng lun điu r tin Vovinam không làm chính tr t nhng k đón gió tr c s không làm cho nhng người môn sinh chân chính chùn bước. Quý đồng môn đừng sng trong tháp ngà o ca mình na mà hãy hòa vào vào cuc đấu tranh chung ca c dân tc cho T DO CÔNG BŽNG và BÁC ÁI.

Mi ý kiến đóng góp xin quý v gi v

PO BOX 78 NOBLE PARK, VIC 3174, AUSTRALIA

hoc liên lc qua đin thoi 0412 881 653, nếu trong nước Úc

hoc +61 412 881 653 t ngoài nước Úc

Xin cám ơn quý v đã lng nghe.

 

Lê Thành Nhân

Liên đoàn trưởng Vovinam Vit võ đạo ti Úc Châu

 

=END=

 

3- Din Ðàn Quc Ni

 

- Bóng ma trước cng chùa

 

Thích Tu Quang

 

Cng chùa Thanh Minh vn m ca theo gi gic thin môn quy định. Nhưng ai đến đây cũng cm thy có cái gì tù hãm và rn rn, lnh người bi nhng đôi mt cú v nhìn t sau ót.

Ðã bao năm ri, mi ln v Vit Nam là ch đến đứng trước cng chùa, dõi mt ngóng trông hình nh v Hòa thượng kh kính ch để mt ln được chiêm bái tôn nhan ngài. Bên tai ch nghe như có âm vang hùng hn ct lên t lòng t bi bao la, c đời lo cho vn mnh đạo pháp và dân tc. Ch biết Hòa thượng đang trong đó và ca chùa thì luôn rng m, nhưng hình như có mt tr lc vô hình nào đó ging như sc mnh ca bóng ma đã ngăn đôi chân ch li. Ma lc y còn d s và nguy him hơn sóng gió Ði dương mà ch đã tng vượt qua. Ðã hơn 2 gi đồng h, nhưng hình nh v Hòa thượng kính yêu vn bin bit nơi đâu. Còn bên đường thì dòng người mãi tp np tìm kế sinh nhai trên con ph bi bm, phó mc cho vn nước đi đâu v đâu. Lòng ch xót xa ct lên tiếng gi hi Vit Nam thân yêu, ai làm nên không gian ám hãm ngc tù? Ðiu này chúng ta tht xót xa không ch vì li nói và hành động ca nhng k xu xa mà còn vì s im lng đáng s ca nhng người tt. Ch đành tr v vi bao ni nim dĩ vãng.

Ðó là tâm s ca ch Khánh Vân định cư ti Hoa K mi khi v Vit Nam mun đến vn an Ði lão HT. Thích Qung Ð mà tôi đã nghe anh Trường Sơn mi hi ngoi v k li.

Ngày y, người ta đã quyết đi tìm phương tri t do vì không sng ni dưới bàn tay bo chúa. H ra đi mang theo tình yêu quê hương và s ti hn ca mt thế h mt nước. Qu tht nn chính tr hà khc khiến con người s hãi còn hơn thú d. Cho nên, h đã chp nhn cái chết để tìm ca sng và sng đúng vi giá tr làm người.

Thế ri 32 năm trôi qua, đất nước đổi mi. Ði mi c "bn đồ địa lý" và hình thc cai tr. Bên cnh nhng thành tu có tính nht thi như liu thuc phin xoa du cơn đau mà báo chí Vit Nam thường ca ngi phát trin, thì nhng bt cp toàn din trong mi cơ tng xã hi và nhng tim n lũng đon c mt vt cht và đạo đức dân tc đang dn bc phát. Ðiu này ging như mt cơ th sưng ty, không phi là to khe mà ch là s bnh hon toàn din. Ðây chính là thc trng mà dân tc Vit Nam đang đón nhn mt cách gi di, mt mi.

Thc trng là như thế, nhưng người Cng sn Vit Nam vn duy ý chí, không chp nhn xu thế đa nguyên dân ch, tinh hoa nhân loi. Ngược li, h còn tiếp tc dùng nhng th đon la bp tinh vi hơn để che mt thế gii, mi gi kiu bào hi ngoi hà hơi tiếp sc bng con đường vin trđầu tư kinh tế để h kéo dài tham vng quyn lc. Nhưng điu đó ch có th phnh gt nhng khi óc r di ch không th che mt được người trí. Tuy nhiên, hiu biết là mt chuyn, còn dũng cm hành động theo hiu biết ca mình li là chuyn khác.

Ch Khánh Vân, anh Sơn, nhng con người đại din cho thế h trí thc tr Vit Nam hi ngoi luôn kính ngưỡng bước chân ca quý ngài là vì sao? Bi hnh nguyn ca quý ngài đã th hin ni lòng dân tc, tinh thn bt khut trước bo lc, x thân vì đạo đức sáng ngi. Là mt tu sĩ tr, tôi cũng như đại đa s tăng ni Vit Nam đều có lòng kính ngưỡng các bc cao tăng thc đức. Nhưng vi Ði lão Hòa thượng Thích Qung Ð thì khác, uy đức và tài năng ca ngài không nhng ch nh hương sâu sc trong cng đồng Tăng tín đồ Pht giáo, mà còn có sc nh hưởng rt ln trong mi tng lp xã hi Vit Nam cũng như trên thế gii. Vi đồng bào hi ngoi yêu nước, ngài như ngôi bc Ðu rc sáng gi tri khuya. Vi gii trí thc, h kính trng ngài như bc thc gi... Nhưng vi Ðng Cng Sn thì ngài là cây gai trong mt, nh bng sm càng tt. Ti sao? Bi ngài là bc lãnh t tinh thn không ch riêng v tôn giáo mà còn là ngn c để gii chính khách quy t, lng nghe và nhn thc bn cht chế độ độc tài.

Có ln hu chuyn ngài, tôi được nghe ngài k v mt cuc đin thoi nc danh. Nhc máy lên, ngài nghe người thanh niên bên kia đầu dây nói: "Nếu mày còn bôi nh chế độ na, tao s bn b đầu mày". Hòa thượng đáp li: "Chế độ này đen như cái trôn ni, còn nơi nào na để bôi nh". Mt li ng đối như thế, nếu ch dng li v chuyn khng b tinh thn ca mt v công an thì ch là chuyn gp phi như cơm ba ca nhng người bt đồng chính kiến mà thôi. Nhưng nếu suy ngm thêm, chúng ta nghe như cười ra nước mt, bi nó đã lt hết mt n ca mt ch nghĩa m dân.

Cho nên có th nói, con người hin đại ch có t do và hnh phúc trong mt phc hp nhiu cơ tng kinh tế chính tr xã hi, ch không th thích hp hoàn toàn trong mt đảng phái nào c. Nếu đảng phái nào bt mi người đồng ý vi tư tưởng ca mình, thì đó là hành động sai lm và hết sc phi thc tế. Cho nên, xu thế đa nguyên dân ch là mt hình thái chính tr xã hi tt yếu mà Vit Nam phi đi qua. Tuy nhiên để làm được điu này, đòi hi chúng ta phi hành động, ch không th ch bng tm lòng tt và nhng li nói ngoa.

Chúng ta có quyn hy vng mt tương lai t do dân ch s có mt ti Vit Nam, mng sng người dân s được bo đảm trong mt nn pháp tr tht s. Nim hy vng s thp sáng cho hành động. Ngày y, nhng bóng ma không còn chn vn đây đó, và cng chùa vn luôn rng m, mi người ra vào tham vn t do.

Thích Tu Quang

 

=END=

 

4- Ðc Báo Ngoi Quc

 

- Nhng bóng ma Xô-viết ti nước Nga

 

Phm Hng Sơn

 

Li gii thiu: Dù mun hay không, nước Nga đã gn vi mt phn lch s ca Vit nam. Thi còn thuc Liên-xô (Liên bang cng hòa xã hi ch nghĩa Xô-viết), nước Nga được coi là hình mu ca hnh phúc, m no để Vit nam (min Bc thi 1954-1975 và c nước thi 1975-1986) tiến ti. Thi hu cng sn nhng năm 1990, nước Nga đầy biến động, va chuyn sang th chế dân ch đa đảng, li được đưa ra như mt con ngoáo p để gây e ngi cho dân chúng Vit nam và làm cái c cho nhng quyn lc bo th loi b nhng tư tưởng t do trong h thng lãnh đạo. Nhng biến chuyn ca nước Nga chc s còn có nhng nh hưởng nht định ti quá trình phát trin ca Vit nam. Nước Nga gn đây, dưới thi tng thng Vladimir Putin, bên cnh nhng ci thin v kinh tế (ch yếu da trên li tc thu t khai thác các ngun tài nguyên thiên nhiên như du m, khí đốt), đã có nhng biu hin lâm vào tình trng ging thi Xô-viết cũ. V đối ngoi, căng thng và đối đầu vi các nước phương Tây, k c nhng nước thuc Liên xô cũ. V đối ni, gia tăng kim soát thông tin, ngôn lun, đàn áp, trit h các ch trích, phê phán chính ph, thâu tóm quyn kim soát các ngun lc kinh tế vào Nhà nước hoc các tp đoàn tư nhân thân chính ph. Nhng động thái đó đã đi ngược li xu thế dân ch tiến b ca phn ln các nước thuc Liên-xô cũ và các nước đông Âu và là điu không vui đối vi nhng tư tưởng dân ch cp tiến, như th tướng Ðc Angela Merkel, người đã sinh ra và ln lên ti min đông Ðc (Cng hòa dân ch Ðc cũ), đã phát biu "nước Ðc không có nhiu giá tr chung vi nước Nga, như vi nước M" (theo Newsweek 14, 21 May 2007). Nhưng có mt điu đáng ngc nhiên là mt cuc thăm dò mi đây, đồng tiến hành bi cơ quan World Public Opinion có tr s ti M và Center Levada có tr s ti Mát-cơ-va, đã cho thy "phn ln dân chúng Nga vn ng h chính sách tp trung quyn lc ca Pu-tin" (theo wikipedia). Ð lý gii mt phn thc tế mâu thun đó ti nước Nga, sau đây xin trân trng gii thiu ti quí v bn dch bài báo có đầu đề "Back to the U.S.S.R" (1) ca tác gi Owen Matthew và Anna Nemtsova đăng trên tp chí Newsweek s ra ngày 20/08/2007:

 

***

 

Nhng bóng ma Xô-viết ti nước Nga

 

Bóng ma quá kh ti nước Nga hin vn không chu nm im. Ngay trong tháng này, hàng trăm người đã tp trung cu nguyn ti Bu-tô-vô, vùng ngoi ô Mát-cơ-va, nơi có nm m tp th ca 20.000 (hai mươi ngàn-ND) nn nhân trong các cuc thanh trng ca Giô-dép Xít-ta-lin. Trong khi các linh mc xướng l cho người quá c, mi người đã cùng nhau dng lên mt cây thp giá khng l làm t g ca nhng cây thông trên các đảo vùng Xô-lô-vét-xơ-ky, nơi có mt tri Gu-lc (2) ni tiếng. "Nước Nga không bao gi được quên nhng điu đã xy ra nơi đây" - bà c 81 tui có tên Ôn-ga Va-xi-li-ép-va nói, cha ca bà, mt k sư đã b bn chết năm 1937 vì b coi là k thù ca nhân dân". Bà nói tiếp "Chúng ta không được che đậy nhng ti ác ca Xít-ta-lin, nếu không chúng ta s tiếp tc phi gp li chúng".

Nhưng, đin C-rem-lin (3) t ra không đồng tình vi nhng quan đim đó. Tng thng Nga Vla-đi-mia Pu-tin, ngay tháng trước, đã phát biu trước mt cuc gp vi các giáo viên lch s rng cho dù quá kh nước Nga có nhiu "vn đề", nhưng nhng vn đề đó là không đáng k và không khng khiếp như nhng vn đề ca mt s nước khác. Dù thế nào thì nhim v ca các giáo viên cũng phi làm cho các hc trò "t hào v quê hương ca chúng", tng thng đã nhn mnh như thế. Vi mc đích đó, chính ph Nga đã trin khai mt chiến dch nhm làm thay đổi cách ging dy lch s cho các hc sinh. Hi đầu năm nay, Vin giáo dc Nga đã ch trì mt chương trình rà soát li toàn b các giáo trình lch s chính. Nhưng các nhà s hc phàn nàn là các hướng dn mi ca Vin giáo dc đã được thiết kế nhm phi sch các ti ác man r ca Xít-ta-lin và gim nh nhng tn tht ca Liên-xô trong thi k chiến tranh lnh. Nhà s hc I-sc Rô-den-tan và là mt trong các biên tp viên sách giáo khoa phàn nàn: "C-rem-lin cho rng s d dàng hơn rt nhiu khi cng c xã hi xung quanh các ký c d chu v lch s hơn là các s tht gây khó chu", "Cách tiếp cn ca h không phi là để nghiên cu lch s mà là để s dng lch s." Mt trong các b sách được nhà nước phê duyt là cun "Sách dành cho giáo viên: Lch s hin đại nước Nga 1945-2006" đã mô t Xít-ta-lin là "lãnh t thành công nht ca Liên bang Xô-viết". Trong s khong 25 triu người b giết trong các cuc thanh trng và công cuc tp th hóa, cun sách đã chú gii vi mt s bình thn đáng s là "các cuc đàn áp chính tr có mc đích để huy động sc mnh t người dân bình thường cho ti các thành phn lãnh đạo". Nhng dòng s mi viết cũng khc nghit hơn rt nhiu vi Bô-rít En-xin - người đã đưa ti thi k chuyn đổi hu cng sn đầy biến động vào nhng năm 1990, đã phê phán kch lit các chính sách "yếu t", "thân phương Tây" ca ông.

Vic c to li lch s nước Nga đang đồng hành cùng vi nhng c gng ca C-rem-lin mun khuếch trương mt nước Ði Nga đang tri dy trong mi lĩnh vc khoa hc t nhiên và xã hi. Mt hot động nghiên cu khoa hc được nhiu người biết trong nhng năm gn đây là vic s dng tàu ngm để cm c Nga vào đáy bin vùng cc Bc trong tháng va qua, chính là mt phn trong n lc tuyên b ch quyn ca Nga đối vi khu vc nhiu tim năng v tài nguyên này. Mt chương trình khoa hc nhân văn được C-rem-lin tài tr nhiu nht là vic xây dng mt Hc vin Nga nhm khuyếch trương tiếng Nga giao tiếp và văn hóa Nga ra khp thế gii, đặc bit các nước Xô-viết cũ.

Liu phong trào mi v ch nghĩa yêu nước do nhà nước bo tr có dn ti vic đóng kín đầu óc ca người Nga, vi các cuc tranh lun ca gii trí thc đang được din ra ging như vn đề t do ngôn lun và đối lp chính tr đang din tiến? (4) G-lép Páp-lp-xơ-ki, giám đốc Trung tâm chính tr hiu qu ti Mát-cơ-va và là mt c vn hàng đầu v tư tưởng ca C-rem-lin t ý không hài lòng vi câu hi và cho rng bt k mt tranh cãi nào v các cun giáo trình lch s mi đều cho thy "đời sng trí tu ti Nga vn sng và sng tt", "không th to ra được mt ý thc h nhà nước trong mt xã hi thông tin" và "nhng gì mà chính quyn đang mun chính là vic xác định thế nào là tranh lun và định rõ cái gì là đúng, cái gì là không đúng v mt chính tr".

Trên thc tế, các tác gi ca cun cm nang dành cho giáo viên đã t rõ mun làm ngược li vi cái mà Alếch-xan-đơ Phi-li-pp, mt trong các biên tp viên ca cun sách đó, gi là "cuc tn công tuyên truyn" t ngay bên trong và bên ngoài nước Nga. Nhng giáo trình cũ thi Bô-rít En-xin đề cp rt nhiu ti nhng bnh hon ác độc ca chính quyn Xô-viết, theo anh ta, điu đó nhm ám ch " nước Nga không có ch đồng hành cùng vi các dân tc được gi là văn minh." và "nước Nga vì b coi là mt quc gia kế tha li chế độ chuyên chế, toàn tr s tt phi mãi sám hi v nhng ti ác có tht ca chế độ hoc đã được ba ra".

Người Nga thường coi vic tranh lun lch s mt cách t do là biu tượng cho quyn t do nói chung. Khi Ni-kít-ta Khơ-rút-sp (5) lên án các ti ác (bí mt) ca Xít-ta-lin trong Ði hi đảng năm 1956, ông ta đã khi xướng ra mt giai đon ngn ngi cho phép người Nga phát biu, đi li và làm vic t do hơn. Nhưng giai đon đó đã kết thúc ngay khi nhng người khác lên nm quyn và cho mãi ti khi chính sách Glát-xơ-nt (6) ca Goóc-ba chp được thc hin vào nhng năm 1980, nhng s gia mi li được phép tìm hiu đầy đủ các mt kinh hoàng ca các lãnh t Xô-viết trước đó. Ngày nay các hiu sách ca Nga tràn ngp các sách đề cp ti mi th, t đời tư ca N hoàng Ca-tê-rin vĩ đại ti hi ký ca phiên dch viên cho Lê-ô-nít Brê-giơ-nhép. "Xã hi Nga ngày nay thèm khát lch s mt cách kinh ngc" nhn xét ca Ét-ut Rát-din-ky, s gia ni tiếng nht ca Nga. Ông nói thêm, hin nay trưởng c vn ca Pu-tin v tư tưởng và là phó chánh nhân s ca C-rem-lin là Vla-đi-xơ-láp Xu-cp "đang yêu cu các nhà s hc phi to ra mt ý thc h mi cho h, phù hp vi chế độ." Trong khi mt s trí thc có tui ca Nga phn đối nhng yêu cu đó thì gii tr li đang b hp th cm giác luyến tiếc thi Xô-viết và b làm cho tin rng nhng n lc thúc đẩy cho mt nn dân ch kiu phương Tây là nhng ý đồ gây suy yếu đất nước.

Mt cách ngn gn, chiến dch ca C-rem-lin đang có tác dng. Theo mt cuc điu tra tháng qua do Trung tâm Lê-va-đa, tr s ti Mát-cơ-va tiến hành, cho thy 54% người Nga trong độ tui 16-19 tin rng Xít-ta-lin là mt nhà lãnh đạo "khôn ngoan" và mt s tương đương cho rng s sp đổ ca Liên bang Xô-viết là mt "ni bun ln" (2/3 s người được hi cho rng M là "k thù và là đối th", 62% cho rng chính ph cn "đui hết nhng người nhp cư đi"). "Nhiu bn hc ca tôi tin rng đã có mt thi k vàng son Xô-viết tn ti trước khi người phương Tây đến đây và phá hy nó đi" - sinh viên Phi-líp Ku-dơ-nhét-sp khoa quan h quc tế ti đại hc tng hp Mát-cơ-va cho biết, và "h cũng tin rng nhà nước có lý khi làm bt c cái gì mà nó mun vi danh nghĩa vì mt mc tiêu cao c nào đó".

Chính bn thân Pu-tin cũng đã bt đầu làm phc li lch s thi Xô-viết. Ông ta phát biu trong mt cuc hi tho ca các giáo viên s hc hi đầu năm rng nước Nga "không có điu gì phi h thn c" và đã đến lúc "phi chm dt vic xin li". Ông ta còn nói thêm rng chính M đã th bom nguyên t xung Hi-rô-si-ma và ri bom Na-pan xung Vit nam. Lút-mi-la Alếch-xây-e-va thuc Trung tâm Hen-xinh-ky Mát-cơ-va đã nhìn nhn s ca tng li quá kh Xô-viết va là mt điu nguy him, va là mt du hiu lch lc. Bà nói: "C-rem-lin có mt tm gương hoàn ho nước Ðc v cách mt quc gia đã thc s tr thành hùng mnh bng li tư duy tha nhn và vượt qua các sai lm", "nhưng thay vì thế, C-rem-lin li đang c nhi nhét nhng điu di trá vào các đầu óc non tr thêm mt ln na". Nếu nhng điu đó nhm làm cho gii tr đắm chìm vào các huyn thoi siêu cường thi Xô-viết khi nhng ý kiến khác bit b đánh đồng vi "phn bi" và nhng trn áp chính tr được gi là "sc mnh" thì nhng bóng ma ca nước Nga s còn chưa được yên ngh.

              

Owen Matthew và Anna Nemtsova

(hết phn dch)

Phm Hng Sơn dch (8-2007)

 

* Lm bàn: Vic dân chúng có th nhn biết được s tht lch s và nhn thc được nhng th thut chính tr la m ca gii cm quyn là điu hoàn toàn không t nhiên và đòi hi phi có nhng n lc ch động và liên tc ca gii trí thc.Mt xã hi có th đã hình thành được đầy đủ các định chế cơ bn cho mt nn dân ch như T do báo chí, T do chính tr, T do bu c, Hi đoàn dân s,...vn có th b các thế lc độc đoán khng chế, kìm hãm, thm chí th tiêu các định chế đó, và tht đau xót, đôi khi vi s ng h ca mt s đông dân chúng (k c nhng thế h tr). Ðiu đau xót đó không ch mt ln na cho thy "Chân lý không phi luôn thuc v s đông" mà còn khng định thêm tm hiu biết ca đại chúng là nn tng cơ bn cho mt xã hi. Ð chuyn hóa mt xã hi độc đoán sang mt xã hi dân ch s cn phi thc hin rt nhiu các công vic khác nhau vi nhng mc độ ưu tiên khác nhau trong tng giai đon, nhưng thiết nghĩ, vic nâng cao dân trí v nhng vn đề chính tr, xã hi luôn là mt công vic hàng đầu và không có giai đon kết thúc. Ðó cũng chính là tinh thn "Khai dân trí" đã được kêu gi và xúc tiến cách đây mt thế k t nhng chí sĩ như Lương Văn Can(7), Nguyn Thượng Hin(8), Phan Chu Trinh(9)... vi trường Ðông Kinh Nghĩa Thc(10) và phong trào Duy tân nng lòng yêu nước, nhưng đầy sóng gió. Vi nhng tiến b v khoa hc truyn thông hin nay, vic khai thông dân trí tưởng chng s d dàng, nhưng thc tế cho thy vn là mt công cuc đầy khó khăn khi các thế lc độc đoán chiếm được quyn lãnh đạo, và đặc bit khó khăn trong các xã hi có chính th chuyên chế độc đảng. Công vic "Khai dân trí" có thành công hay không chính là nm s kiên trì, đồng tâm, sáng sut và lòng dũng cm ca tng lp trí thc đương thi.

 

- Chú thích ca người dch:

(1) (http://www.msnbc.msn.com/id/20226567/site/newsweek/)

(2) Tri giam gi người không xét x thi k Xô-viết, vi điu kin sng và lao động cưỡng bc hết sc khc nghit.

(3) Cung vua thi Sa hoàng Nga, hin là nơi làm vic ca Tng thng Cng hòa liên bang Nga.

(4) Tác gi ý mun nói tình trng bóp nght ngôn lun và to ra phe đối lp thân chính ph trung ương ca Nga.

(5)1894-1971, Bí thư th nht đảng cng sn Liên-xô 1953-1964,Ch tch Hi đồng b trưởng Liên-xô 1958-1964, khi nm quyn lãnh đạo đã đưa ra nhng quan đim ci m, tiến b như đả phái vic tôn sùng cá nhân, cùng sng chung hòa bình và cnh tranh kinh tế vi các nước tư bn, m rng t do cho các tranh lun chính tr,v.v. Vit nam thường gi là "ch nghĩa xét li".

(6) Chính sách thúc đẩy vic t do hóa thông tin đối vi dân chúng, k c nhng thông tin ca chính quyn.

(7) 1854-1927: chí sĩ yêu nước, đỗ C nhân, thành viên sáng lp Ðông kinh Nghĩa thc. B lưu đày hơn 07 năm.

(8) 1868-1925: chí sĩ yêu nước, đỗ Hoàng giáp, thành viên sáng lp Ðông kinh Nghĩa thc.

(9) 1872-1926: chí sĩ yêu nước, đỗ Phó bng, mt trong nhng yếu nhân ca phong trào Duy tân ch trương nâng cao nhn thc ca dân chúng v các vn đề chính tr, xã hi, khoa hc,.. là mt vn đề cơ bn trên con đường giành li độc lp, t do cho đất nước.

 (10) Trường tư thc m ti ph Hàng Ðào-Hà ni t 03/1907-12/1907 vi mc đích truyn bá nhng tư tưởng văn minh cho dân chúng v công nghip, kinh doanh, thương mi, ngân hàng; vai trò ca h thng chính tr như ngh vin, cnh sát, quân đội...; lòng yêu nước; các nguyên tc sinh hot đời sng sao cho khoa hc, v sinh,...B đóng ca do đàn áp ca chính quyn thc dân Pháp.

 

=END=

 

5- Câu Chuyn Kinh Tế

 

- Khng Hong Tài Chính Thế Gii

 

Vũ Quang Vit

 (V trưởng V Tài khon Quc gia Cc Thng kê Liên Hp Quc)

 

Khng hong thì chưa nhưng gii tài chính đang hết sc lo ngi. Ngày th năm (09.08.2007), chng khoán Dow Jones M xung gn 400 đim, khong 3 %. Chng khoán thế gii đồng lot gim giá tương t. Ðu ngày th hai chng khoán xung thêm gn 200 đim, ri đổi chiu khi các Ngân hàng Trung ương quan trng như M, châu Âu, Nht, đồng lot can thip. Tng s tin b ra gn 350 t USD để mua chng khoán ca các tp đoàn tài chính môi gii chng khoán địa c nhm ngăn chn tâm lý tháo chy. Vic n định giá không th nm trong kế hoch ca các Ngân hàng Trung ương vì không ai có th điu động được giá c trên th trường nếu như giá th trường không còn phn ánh giá tr tht ca chúng.

 

Ðâu là vn đề?

Khng hong tài chính hin nay liên quan đến địa c có ngun gc t thi hô hào rt h hi trong gii tài chính v cuc cách mng thn k ca công ngh thông tin. Ðu tư vào công ngh thông tin t, nhiu người làm giu nhanh chóng, chng khoán ca các công ty liên quan đến công ngh tăng t 1000 đim ngày 17/7/1975 lên cao đim 5132 vào ngày 10/3/2000 và sau đó tt dù xung đim thp nht là 1108 ngày 10/10/2002. Ðây là thi đim khng hong toàn din ca th trường chng khoán khi các công ty công ngh thông tin hàng lot tht bi. Ð đối phó, Ngân hàng D tr Liên bang M gim lãi sut, t trên 6 % năm 2000 xung còn dưới 2 % năm 2001, chm 1 % sut nhng năm 2002, 2003 cho đến gn cui 2004. Vào gia năm 2005 lãi sut vn còn mc khá thp, nhưng bt đầu tăng dn để đối phó vi lm phát. Năm 2006-2007 lãi sut tăng trên mc 5 %. Lãi sut tăng đưa đến vic người có lương thp mt kh năng chi tr tin vay mua nhà, đồng thi hãm phanh vic giá nhà tăng. Mt s nơi M giá nhà đang gim.

Khi thi chng khoán lên giá, nhiu người giu lên, đầu tư vào nhà ca, giá nhà tăng sut t đầu năm 1990 đến nay. Nếu k t năm 1980 thì giá nhà nói chung M đã tăng 3 ln, min New England tăng cao nht, ti 5 ln, thành ph New York tăng 7-8 ln. Cho nên nhiu người vn cho là giá nhà s lên mãi mãi, h không biết là vào năm 1987 giá nhà đã xung thê thm.

Khi Ngân hàng D tr Liên bang M tìm cách cu nguy th trường chng khoán và kinh tế M t năm 2002 thì nó đổ du vào la cho th trường địa c vì chính sách lãi sut quá thp. Các công ty tài chính chuyn vào hot động môi gii cho vay mua nhà. Vì làm ngh môi gii, càng có khách hàng nhiu li càng thu nhiu dch v phí, h đã đẩy mnh hot động cho vay c nhng người không rõ kh năng chi tr, tc là nhng khách hàng dưới chun (sub-prime) đẩy mnh tâm lý là giá nhà s lên mãi mãi. Hot động tài chính nm ngoài ngân hàng nên không b đặt dưới s kim soát cht ch ca các quy định nhà nước v tài chính như ngân hàng. Do đó, h khuyến khích cho vay c nhng người không có tin tr trước và k c không cn điu tra lý lch lương bng. Cách làm này hoàn toàn khác cách làm c đin thông qua ngân hàng.

Vi cách làm c đin, người mun mua nhà ti ngân hàng vay. Ngân hàng điu tra và đánh giá v kh năng chi tr hàng tháng ca người vay da vào lương hin ti và tương lai. Ð cho vay, ngân hàng huy động tin để dành ca khách hàng. Các khon tin để dành này được nhà nước M bo him mc độ nht định nhm tránh người ký gi rút tin khi ngân hàng hàng lot khi khng hong.

Cách làm mi ca các công ty môi gii tài chính va qua là cho vay (tt nhiên phi da vào vic vay, qua ngân hàng hay các qu tài chính loi khác), ri chia khon giy n này thành các chng khoán nh và bán cho người đầu tư. Làm như thế, h có th rút nhanh li khon vn cho vay b ra và li được hưởng lãi sut các khon chng khoán cao hơn nhiu so vi b tin vào ngân hàng. Người mua chng khoán tr thành người cho vay. Người vay không biết mình vay ai và người cho vay cũng không còn biết người mình cho vay là ai. Khi mi chuyn hot động bình thường, công ty môi gii sau khi ăn huê hng môi gii li tiếp tc hưởng dch v phí là ly tin ca người đi vay và tr tin li cho người có chng khoán. Các hot động này hoàn toàn không b kim soát và cũng không được bo him.

Tình hình hin nay là người đi vay mua nhà mt kh năng chi tr, mà li không bán được nhà vì giá nhà xung; h phi b ca chy ly người. Người có chng khoán bán tháo đẩy giá xung theo. Các công ty môi gii đi vay để cho vay không còn kh năng chi tr. Nhng người b tin vn vào các qu đầu tư ri ro cao (nhm mua chng khoán nhà ca) đòi tin li đưa đến tình trng là nhiu qu ln mt kh năng chi tr. Và Ngân hàng Trung ương các nước phi vào cuc, cu các qu đầu tư.

Tt nhiên câu hi có tính đạo đức kinh doanh là ti sao Ngân hàng Trung ương phi cu nguy các qu đầu tư có ri ro cao khi bn thân h không mun b ràng buc bi các quy định tài chính để làm li ln cho khách hàng h.

 

Tình hình đi v đâu?

Khó tiên đoán chc chn tình hình s đi v đâu nhưng có th nói là s không t lm vì hot động sn xut trong nn kinh tế vn tt đẹp. Tuy nhiên có th nói hot động kinh tế khó lòng khi sc vì người có tin không dám đầu tư vi ri ro cao như trước và do đó nn kinh tế thiếu tín dng. Ngân hàng Trung ương M đang b đặt vào thế hoc là tiếp tc tung tin cu các qu đầu tư ri ro hoc là gim lãi sut để bo v th trường địa c, nhm tăng kh năng chi tr ca người vay không đạt chun. Nhưng gim lãi sut s nh hưởng đến chính sách chng lm phát và kh năng thu hút tin t nước ngoài đểđắp thiếu ht cán cân thanh toán rt ln hin nay M. Làm như thế đồng tin M s tiếp tc mt giá so vi đồng EU. Nhưng nói chung, giá c nhà đất trên th trường M khó tránh khi vic tiếp tc gim giá.

 

Vũ Quang Vit (18-08-2007)

 

=END=

 

6- Câu Chuyn Vit Nam

 

- Chuyn dài "nhân thân" dài hơn chuyn dài "nhân dân"

 

Văn Quang

 (VNN)

 

Trong tun va qua, hai v án cũ mèm nhưng li làm dy lên mt lung dư lun sôi ni ca người dân. Mt v đã quá ni danh và khiến mi người t trong nước đến ngoài nước quá chán ngán, va đi đến kết lun cui cùng trong phiên tòa Hà Ni. Mt v mi được đem ra xét x li ti TP. Sài Gòn.

- Án tù cho ông 'tng PMU 18' gim mt na vì nhân thân tt.

V th nht là v con bc triu đô Bùi Tiến Dũng và nhng "đàn em" liên quan vì ti "hi l" cho... mt ai đó không biết tên (?!) để chy ti cho đàn anh. Nhiu chi tiết và ba điu không bình thường trong v xét x, tôi đã phân tích, tường trình trong s trước (s 220). Ðến nay phiên tòa đã kết thúc, li thêm mt vài s vic... cũng không bình thường đến vi nhng người theo dõi và ch đợi kết qu ca phiên tòa này.

Trước hết phi nói ngay đến vic tòa tuyên án đối vi "b cáo" đã làm chn động dư lun trong nhiu tháng qua. Nhân vt chính ca v án chc bn đọc đã biết rt rõ đó là nguyên Tng Giám đốc PMU 18 Bùi Tiến Dũng.

Phiên tòa cui cùng vào sáng ngày 7 tháng 8, vi bn án được đọc ngn gn trong 45 phút. Tòa án nhn định: "Các b cáo quan chc lãnh đạo cơ quan nhà nước nhưng do chơi bi thoái hóa biến cht đã đánh bc thi gian dài, s tin đặc bit ln. Nhiu hành vi ca h còn gây bt bình trong dư lun, làm mt lòng tin ca dân vào cơ quan nhà nước".

Bn án nhn định, trong tháng 11-2005, Bùi Tiến Dũng 5 ln đặt ca cá độ bóng đá vi 2 cu cnh sát Nguyn Văn Hng và Bùi Quang Hưng, tng s tin gn 760.000 USD (hơn 12 t đồng).

Trong khi trước tòa, "ông tng PMU 18" tha nhn đã đánh bc vi s tin nhiu hơn thế. Bùi Tiến Dũng nh tng đặt bc khong 30 ln vi Hưng, và cá độ "nh hơn mt triu USD chút xíu" vi Nguyn Văn Hng.

Vy ai đã "ăn bt" tin đánh bc ca Bùi Tiến Dũng?

Nhưng điu đó chưa gây kinh ngc bng vic Tòa án Hà Ni tuyên Cu Tng Giám đốc PMU 18 Bùi Tiến Dũng (Dũng "tng") b tuyên mc án 6 năm tù v ti đánh bc và 7 năm tù v ti đưa hi l; tng hp hình pht, HÐXX tuyên buc b cáo này chp hành hình pht tù là 13 năm và pht tin 50 triu đồng v hành vi đánh bc và trên 1,1 t đồng là s tin b cáo đã b ra để "chy ti".

Như thế mc án được tuyên thp hơn mt na so vi đề ngh ca cơ quan công t. (Trước đó ngày 2-8, cơ quan công t đề ngh Tòa án Hà Ni tuyên pht Bùi Tiến Dũng 16-18 năm tù do đưa hi l hơn 1 t đồng. Vi vic đánh bc hơn 12 t đồng, Dũng nhn thêm án 6-7 năm. Tng cng mc án đề ngh là t 22 đến 25 năm tù).

Bn án nhn định, Bùi Tiến Dũng là ch mưu, khi xướng vic t chc "chy án", tung tin đưa nhiu người để tìm "ca" liên h.

Theo quan đim ca "quý tòa" thì B cáo Bùi Tiến Dũng được hưởng tình tiết gim nh do có hành vi t giác ti phm, thành khn khai báo, nhân thân tt; nhn nhiu huân huy chương trong thi gian công tác ti B Giao thông.

 

* Bùi Tiến Dũng "tranh th" gp người nhà sau khi tòa ra vào sáng ngày 7 tháng 8 và cho biết s kháng cáo trong v án này. Nhưng còn v án tham nhũng PMU 18 đang đợi phía trước.

 

Nhân dân bt nga

Khi nghe kết qu này nhiu người dân "bt nga", có l ch "bt nga" ca người bình dân thường dùng không lúc nào đúng hơn và hay hơn lúc này. Nó có đủ h n ai lc. Trong s trước, tôi đã tiên đoán vi "thành tích" ăn chơi sa đọa và tham nhũng ca quan Tng Giám đốc mt cơ quan nhà nước như thế thì ít ra cũng phi lãnh cái án t 22 đến 25 năm mi xng tm. Không ng ông Tng ch lãnh 13 năm tù. Không phi tôi mong cho ông Tng b tù lâu hơn, tôi ch nói đến s "tiên tri trt đường ry". Bi ông có b tù hay không b tù thì cũng chng liên quan gì đến tôi. Tôi ch "tiên tri" theo kiu... cá độ bóng đá bng mm. Y như các v thường ngi "bình lun m mt" trước gi nhng trn đấu căng thng din ra. Nhưng tôi "bt dò bt cng" theo dư âm ca người dân t thành th ti thôn quê trước v án này. Thm chí có anh "nhà quê... dt nát" còn dám tiên đoán rng phen này nhà nước làm mnh để ly li uy tín, có khi ông Tng b t hình na là khác. S dĩ tôi gi anh nhà quê này là dt nát vì tôi đã được nghe b anh chê thng con mình là "không biết gì v tình hình ca nước nhà". Tôi cũng chng hiu b con anh này vin vào "tình hình ca nước nhà" là như thế nào. Mãi sau tôi mi nghe ông già này gii thích "t hình như thế thì còn ly đâu ra Tng giám đốc để làm vic. Ông chú nó cũng làm Tng Giám đốc, ngày xưa nghèo mt rp, làm công cho tôi, bây gi thì thôi khi nói, nó giàu đến ni tôi ti mt, không làm sao đếm xu gia tài nhà nó". Lúc đó mi hiu ra và phi công nhn là anh nhà quê kia dt cũng như tôi vy. Không th biết trước được nhng gì s xy ra đằng sau mt v án dù ln hay nh.

 

Nhìn sang chuyn hàng xóm

Tuy nhiên anh "nhà quê dt nát" kia li đưa ra mt "thí d" khá hùng hn: "tui va đọc báo thy bên Tàu, người ta x t thng cng hai anh ch là nhân viên ngân hàng ăn cp tin lin b x t". Anh ta đưa cho tôi xem t báo mi toanh, trong đó rõ ràng có ngun tin chính thc: "Ngày 9-8 va qua, mt phiên tòa xét x nhng k liên quan đến v bin th gn 7 triu USD t ngân hàng Nông nghip Trung Quc đã kết thúc vi 2 bn án t hình.

Tòa án thành ph Handan (tnh Hebei) đã tuyên án t hình Ren Xiaofeng - 34 tui và Ma Xiangjing - 37 tui vì ti đánh cp 6,7 triu USD t chi nhánh Handan phía Bc ca Ngân hàng Nông nghip Trung Quc (ABC).

Hai người trên tng là qun lý chi nhánh Ngân hàng ABC ti Handan. Phn ln s tin tht thoát đã được h mang đi đánh x s. Vào tháng 10 năm ngoái, Ren cu kết vi 2 nhân viên khác là Zhao Xuenan và Zhang Qiang để bin th 26.400 USD trong ngân hàng. S tin này được Ren nướng vào x s nhưng sau khi trúng gii, Ren đã hoàn li s tin vào Qu.

T ngày 16-3 đến ngày 14-4 năm nay, Ren và Ma tiếp tc rút 6,7 triu USD ca ABC. Các quan chc ngân hàng ABC đã thông báo v vic cho cnh sát vào ngày 16-4 sau khi h phát hin hàng triu USD đã "không cánh mà bay". Liên quan ti v bin th ln này, 5 quan chc ngân hàng ABC, bao gm Deng Zhenguo - Phó Ch tch chi nhánh ABC ti tnh Hebei và 4 quan chc chi nhánh ABC ti thành ph Handan, đã b sa thi".

Suy đi nghĩ li tôi thy anh "nhà quê" kia không dt, anh suy lun theo kiu ca người nông dân, rt có lý. Thôi thì đành trông người mà nghĩ đến ta vy.

 

Vn không tìm ra "nhân vt" nhn hi l

Tr li phiên tòa Hà Ni, cho đến cui phiên tòa, nhng người b tuyên phm ti đưa hi l vn không tìm ra người nhn hi l. Mc du trong các ngày 1 và 3-8, lut sư bào cha và công t viên nhiu ln tranh tng v "đích đến" ca 550 triu đồng và 39.000 USD tin "chy án" ca Bùi Tiến Dũng. Theo lut sư, khi truy t các b cáo v ti hi l, phi xác định được h đã có hành động c th nào, ai đã nhn hi l. Nhưng tòa đã thng thng bác b lý l này. Lp lun này b tòa bác vì cho rng không có cơ s. Hành vi ca nhng người này cu thành ti đưa hi l, thuc trường hp chun b phm ti.

Như thế có nghĩa là Bùi Tiến Dũng ch thuc trường hp chun b hi l (k c nhng đàn em như Tôn Anh Dũng (4 năm tù); hai cu cnh sát Nguyn Mu Thôn, Nguyn Ðình Ton (mi người 3 năm tù) cũng vy.

Xét như thế thì vic hi l chưa thành, và cũng không có chng c nào cho rng nhng người đó chun b hi l. Lut sư Nguyn Hng Nga - bo v Nguyn Ðình Ton - tuyên b vi phóng viên báo chí: "chưa đủ chng c kết lun b cáo Ton có hành vi đưa hi l. Tôi đọc hết trong h sơ không tìm được tình tiết, li khai nào nói Dũng đưa tin cho Ton nh "tìm ca" chy ti. Li khai ca các b cáo sut my phiên xét hi cũng cho thy như vy".

Người dân cm thy có mt cái gì đó ú trong đim này. Cái ti chun b hi l hay chun b chy án nghe như có v min cưỡng thế nào y. Và nếu như thế thì Bùi Tiến Dũng nhn ti "7 năm tù v ti đưa hi l" là không xác đáng, không đúng ti danh. Nếu đúng ti danh v hi l chưa thành thì 7 năm tù lá quá nng. Ngay c các "đàn em" dù ch có 3 năm tù cũng là quá nng.

Cũng li căn c vào đim này, khi ghe xong tuyên án, lut sư Ngô Ngc Thy chen qua vòng bo v ca nhiu cnh sát, c đến gn Bùi Tiến Dũng. Quay tr ra, ông cho phóng viên biết: "Tôi s tiếp tc theo v này. Gia đình Bùi Tiến Dũng s làm đơn kháng cáo". Lut sư ca Nguyn Mu Thôn, Vũ Mnh Tiên cũng cho hay s kháng cáo.

Quyn kháng cáo là quyn ca h. Nhưng theo như quan đim ca tòa thì trường hp ca Bùi Tiến Dũng đã được "chiếu c" lm ri. Chiếu c vì thành khn khai báo, nhân thân tt; nhn nhiu huân huy chương trong thi gian công tác ti B Giao thông.

 

Chuyn "nhân thân" dài hơn chuyn "nhân dân"

Có th phân tích Bùi Tiến Dũng đã có 3 thành tích: th nht là thành khn khai báo, th hai là nhân thân tt, th ba là có nhiu huân huy chương. Vic thành khn khai báo ra sao không được công b rõ ràng. T đầu v án người dân ch thy qua dư lun báo chí, ông Tng Dũng luôn chi ti. Nhân thân ông tng ra sao, người dân cũng mù tt. Ông nhn bao nhiêu huân huy chương, có l ch cái cơ quan PMU ca ông biết. Nhưng cho dù nhn bao nhiêu huân huy chương thì nhng vic làm ca ông Tng Dũng khi còn đương chc đương quyn vi hàng lot công trình cu đường mi làm đã hư hng và nhng chuyn bt xén vt liu được khui ra khi ông Tng mi b tóm vn còn đó.

điu ai cũng nhn thy là s ăn chơi "bán tri không văn t kiu ông hoàng bà chúa" ca ông Tng và phe cánh ca ông khp th đô Hà Ni ai cũng biết. Gia tài ca ông Tng đâu ra vi nhng ngôi nhà kếch xù, nhng chiếc xe hơi bc t và ca chìm ca ni ca ông Tng có được hi thăm đến không?

Hay là sau v án "đánh bc" này mi th đều được "xí xóa" vì nhân thân tt? Ðã là quan chc ln thì quan nào chng có nhân thân tt? Vy chng tham nhũng là chng thế nào, chng ai, chng cái gì?

Người dân lúc này dường như cũng chng mun bàn đến cái th "chuyn dài nhân thân" này làm gì vì nó dài hơn c chuyn "nhân dân t vn" và chng bao gi có li gii.

 

Li b điu tra

Cũng may, khi tôi va kết thúc bn tường trình này, dường như để làm "yên lòng nhân dân", mt ngun tin cho biết: Bùi Tiến Dũng b khi t thêm ti tham ô. Trong s nhng ti đó, v tham ô xy ra ti d án xây dng cu Bãi Cháy (Qung Ninh) được khi t. Ngoài Bùi Tiến Dũng, cơ quan điu tra còn khi t b can đối vi Phm Tiến Dũng (nguyên trưởng phòng PID6 ca PMU18, đang b tm giam trong v án c ý làm trái PMU18). Tm thi xin tóm tt:

"B GTVT không y quyn để PMU18 cung cp nhân s cho nhà thu thuc d án cu Bãi Cháy. Tuy nhiên, trong khi thc hin d án, Phm Tiến Dũng (khi đó là trưởng phòng PID6) đã t ý có văn bn gi các nhà thu v vic cung cp nhân viên tư vn b sung cho văn phòng tư vn. Tng s nhân viên tư vn b sung do PMU18 cung cp cho toàn d án là 43 người.

Ðc bit, trong danh sách ca PMU18 đưa ra có nhiu trường hp không có tht hoc không làm vic ti d án cu Bãi Cháy nhưng vn được... tr lương. Tng s tin lương các nhà thu phi chi cho s nhân viên ca PMU18 là hơn 5,3 t đồng (trong đó ch có sáu nhân viên thc tế làm vic 35 tun), s tin b chiếm đot lên đến hơn 3 t đồng.

V án còn liên quan đến 9 "quan ln" khác như ngài Nguyn Vit Tiến (nguyên th trưởng B GTVT).

Ðy mi ch là mt v. Còn hàng đống nhng v khác có được khui ra không?

Người dân li ch xem cui cùng ri bn án s được xét x ra sao. Ln này thì tôi hoàn toàn chu, không di gì mà "tiên tri" na. Cái gì đến thì tđến mà không đến thì... thua nó vy. Bi đây, chuyn bt ng c nào cũng có th xy ra.

 

V án "ăn đất Gò Môn" và mt bn án t hình

Như bn đọc đã biết v án tham nhũng đất đai ti Gò Vp, gia Sài Gòn, đã được x cách đây 2 năm, vào tháng 7 năm 2005 và cp sơ thm đã "dũng cm" tuyên mt bn án t hình cho mt cò đất, trong khi các quan chc then cht kiếm hàng chc t trong v tham nhũng thì b nh hơn nhiu.

Nhìn li v án này cũng bi hài như v án ăn đất Ð Sơn, Hi Phòng cách đây vài năm. Hai v án đin hình cho s "lm cm" ca các quan tòa, dy lên nhng dư lun phn n trong lòng người dân. Bi tính cách quá trng trn ca nhng sai lm trm trng nên buc Tòa án ti cao phi xét x li toàn b. Người dân có quyn nghi ngi rng đã có khá nhiu nhng v án như thế nhưng nó không được khui ra nên chng thiếu gì quan ln nh đã ung dung thoát ti.

đây tôi xin nhc li, ngay sau khi v xét x cp sơ thm này, tôi đã có dp tường trình và có nhng nhn định v v án "m hi t" này ri. Hu hết người dân đều cho rng mt chđất không th là người "ch đạo" các quan chc tham nhũng được. Ch các quan có quyn hành mi thc hin được "quyn tham nhũng" mà thôi.

Ðến nay thì quan đim ca Tòa án ti cao cũng có nhn định như vy. Ði din Vin công t phúc thm Vin kim sát Ti cao đã đề ngh hy án sơ thm v tham nhũng đất đai Gò Vp để điu tra, xét x li vì bn cht v án không như án sơ thm đã kết lun đồng thi đã vi phm t tng nghiêm trng, không to điu kin cho lut sư tham gia, bo v quyn, li ích hp pháp ca b can, b cáo khi h b khi t khung hình pht có mc án cao nht (t hình).

Khi được hi trong sut thi gian điu tra, vi tt c 45 bn cung và bn t khai ca Lan, có s chng kiến ca lut sư hay không, Lan tr li: "Trong 45 ln, ch 1 ln duy nht có mt ca lut sư Trn Văn To và ln đó ch khai trong 1 trang mà thôi". Tiến hành hi ln lượt tng b cáo khác, Hi đồng xét x cũng nhn được câu tr li tương t.

Cp sơ thm cho rng Lan gi vai trò ch mưu vi ti "Tham ô tài sn" là không chun xác. Lan ch là mt "cò" đất, có du hiu phm ti vi phm các quy định v Lut Ðt đai và ti "Ðưa hi l".

 

Khi b ba quyn lc cu kết, chuyn gì cũng xong

bt c cơ quan quyn lc nào t thành đến tnh, b ba được người dân "n nang" nht theo "trt t trên dưới" là ngài bí thư đứng chiếu trên cùng, sau đó đến ngài ch tch U Ban Nhân Dân và chiếu dưới là mt v trưởng mt b phn chuyên môn nào đó. V nhà đất thì có ngài Trưởng phòng Nhà Ðt (Tài nguyên - Môi trường) hoc v th trường thì có ngài qun lý th trường... Khi b bà này "đồng tâm hip lc" thì mi chuyn k như "xong".

Ngài bí thư là người có quyn hành ti thượng v tt c mi mt, nhưng vì không phi là mt t chc hành pháp hay lp pháp nên nhng ch th, nhng quyết định nhiu khi ch là ch th ming hoc qua nhng cuc hi ý, tham gia ý kiến cũng được coi là mnh lnh. Ngài ch tch có quyn lc hành pháp hn hoi nên cũng được trng vng, ch kém ngài bí thư mt bc, như mt v t tướng đứng dưới nhà vua. Còn các b phn chuyên môn trông coi trong phm vi quyn hn ca mình như mt b trong chính ph. Ba ông này quyết định vn mng ca người dân. Nn hành chánh da trên nguyên tc đó. Nên khi b ba này hp thành mt, h mun gi bí mt bt c chuyn gì thì khó có điu gì lt ra ngoài được.

B ba trong v án này gm có Nguyn Văn Tính Bí thư qun, Trn Kim Long Ch tch UBND qun, Dương Công Hip Phó phòng Qun lý đô th qun Gò Vp.

Ngoài ra không th thiếu "lính chy c" làm đàn em "râu ria" xung quanh tích cc ym tr để ăn ké như Lê Minh Châu (nguyên GÐ Cty xây dng Gò Vp, sau đổi li là Cty địa c Gò Môn); H Tùng Lâm (nguyên Phó GÐ)...

 

"B ba quyn lc" Gò Vp: Trn Kim Long, Nguyn Văn Tính và Dương Công Hip cu kết vi nhau có th làm được bt c vic gì, suýt na đưa được mt chđất vào ti t hình, chết thay cho mình.

 

Sc my mà "ngây thơ"   

Tôi không mun dài dòng v nhng chi tiết ca v án có rt nhiu điếu m ám mà cp sơ thm chưa hoc không xét đến. Ai cũng đã thy nhng điu m ám đó là để gim bt ti cho các quan và để khép mt người dân, mtđất vào ti t hình. Vì thế nên mi có v xét x li toàn b v án này.

Trong ln xét x này có nhiu li khai tuy hơi "ngây ngô" nhưng li rt đáng chú ý.

Nguyên Ch tch UBND qun Gò Vp Trn Kim Long khai do "cò" đất Lan là người thân ca mt v lãnh đạo cao cp nên nhà ca cò đất có vic gì b cáo cũng có mt tham gia. Người thân ca Lan là ai, chưa biết. Và có tác động gì đến ngài ch tch hay không cũng chưa biết. Còn vic có cn "làm rõ" hay không cũng chưa biết. Thot nghe li khai này có v như hơi v vn.

Duy ch có mt s tht là nhiu quan chc cp dưới "s bóng s gió" người nhà ca quan chc cp trên thường xy ra. Có l đâu cũng vy, nhưng nhng vùng thôn quê và "na tnh na quê" Vit Nam thì điu này là khá nng n. Con ông cháu cha, cô dì chú bác ca các ngài "lãnh đạp cp cao" đều được rt n vì, thm chí khi có li cũng được "thông qua" nhanh chóng. Vì thế các cu m cô chiêu VN đều rt có giá, c như trên đời này không ai dám đụng đến cái lông chân ca mình.

Nhưng đây thì không hn là như vy. Ngài ch tch qun là mt con người rt năng động và rt khôn ngoan. Hn là khi khai như thế, Trn Kim Long phi nhm vào mt mc đích nào đó. Mt là ly v "lãnh đạo" cao cp ra đề "hù". Hai là có cái gì đó như mt s "đe da" nếu buc tôi nng quá, tôi khai tùm lum ra, nó "dính" tóe loe đến c nhng v "lãnh đạo cao cp" đấy. Th ba là Long mong mun được v "lãnh đạo cao cp" kia thương tình mà can thip cho nh ti hơn.

Sc my mà ngài ch tch mt qun ln và phc tp như qun Gò Vp gia TP. Sài Gòn to nht nước này li "ngây thơ". Xin đừng hiu lm.

 

Ngài bí thư còn "ranh" hơn

Phiên tòa ngày 8-8 ch ra rng khon tin tham ô mà các b cáo thu được có du hiu chy đến nhiu địa ch như: Dương Công Hip, Trn Kim Long, Nguyn Văn Tính ln hơn nhiu ch không dng li như cp sơ thm cáo buc. Cnh đó, khi thm vn cho thy ti danh ca b cáo Tính, nguyên Bí thư qun y, có du hiu ca ti nhn hi l và nhng b cáo đưa 800 triu đồng cho Tính vn chưa b x lý v hành vi này.

Vai trò ca các b cáo tng là quan chc như Bí thư Nguyn Văn Tính, Ch tch Trn Kim Long ni bt hơn nhiu ch không hn là b Lan git dây, ch đạo như cp sơ thm nhn định...

Thế nhưng ngài bí thư Tính "ranh mãnh" hơn các đồng phm ca mình nhiu. Ð không b tòa ln này x li, Tính đã rút li kháng cáo. Tính đã "đi trước" Hi đồng xét x (HÐXX) mt bước.

Bi như thế HÐXX cp phúc thm s "không làm được gì" b cáo Tính do gii hn thm quyn xét x vì quy định ca T tng hình s thì cp phúc thm ch xem xét li bn án sơ thm trong phm vi kháng cáo, kháng ngh.

Nước c cao ca b cáo Tính đã có hiu nghim khi đại din Vin công t phúc thm Vin kim sát Ti cao gi quyn công t ti phiên tòa đã đề ngh HÐXX phúc thm đình ch xét x đối vi b cáo Tính (tr khi HÐXX phúc thm đề ngh y ban Thm phán Tòa án Ti cao xem xét li bn án đối vi Tính theo th tc giám đốc thm).

Cũng cn nhc li trong phiên tòa sơ thm, HÐXX đã tuyên pht: T hình Phm Th Tuyết Lan; pht Dương Công Hip 18 năm tù cùng v ti "Tham ô"; cu Ch tch UBND Q. Gò Vp Trn Kim Long 25 năm tù v 3 ti: "Tham ô tài sn", "Ðưa hi l" và "Li dng chc v, quyn hn gây nh hưởng đối vi người khác để trc li"; cu Bí thư Qun u Gò Vp Nguyn Văn Tính 11 năm tù v ti "Li dng chc v, quyn hn gây nh hưởng đối vi người khác để trc li"; Lê Minh Châu (nguyên Giám đốc Cty xây dng Gò Vp) 22 năm tù và H Tùng Lâm (nguyên Phó GÐ Cty XDGV) 18 năm tù v 2 ti "Tham ô tài sn" và "Ðưa hi l"; Nguyn Minh Hoàng 5 năm tù v ti "La đảo chiếm đot tài sn".

Như thế "phn tù" ca Tính ch có 11 năm là nh nhàng nht trong s các quan chc b tuyên án, trong khi Tính là người đứng đầu. S tin ranh ca Tính là có cơ s. Chng trách nào ngài được làm vua mt cõi, đúng là qun Gò Vp đã chn được "người có tài... tht đức ".

 

Người t cõi chết tr v

Trong phiên tòa này Phm Th Tuyết Lan - người b kép án t hình được người dân gi là "t cõi chết tr v" - còn khai thêm đã đưa 20.000 USD cho mt cán b cnh sát kinh tế Công an qun Gò Vp là Hoàng Tâm. Tr li câu hi ca HÐXX vì sao đưa tin cho người này, Lan cho biết do người đó đến nhà gp Lan và yêu cu b cáo viết đơn t cáo ch tch Trn Kim Long vì đã gây khó d, nhũng nhiu b cáo trong vic chuyn nhượng đất. Sau đó, công an Tâm gi ý b cáo đưa tin đồng thi gi ý Lan phi biết ơn Bí thư qun (Hai Tính) trong vic bán 8.000m2 đất. Tâm đề ngh Lan phi chi cho Tâm 20.000 USD và Tính 1 t đồng.

Trong lúc đó, truy t xét x ti danh "Li dng chc v, quyn hn gây nh hưởng đối vi người khác để trc li" là không chun xác. Do đó, cn điu tra, ly li khai ca ông Trn Văn Tư (Vin trưởng Vin kim sát Q.Gò Vp) và Trương Ngc Vn (Trưởng Công an Q.Gò Vp) để làm rõ.

Thp thoáng trong v án còn cho thy có mt s quan chc khác liên quan ti v "ăn đất" này có kh năng b điu tra. Mt s người dân khác như Âu Th Thanh Hng (v Hip) và Hunh Văn Dung (chng Lan) có chng kiến vic giao nhn tin và có mt s hành vi liên quan đến vic phm ti ca các b cáo trong v án, nhưng chưa được làm rõ.

Riêng Phm Th Tuyết Lan chc s thoát bn án t hình cc k phi lý. May mà chưa ra Th Ðc nm vi giun, ch nếu ra ri thì cũng đến "hu c làng".

Nhưng dù thế nào cũng phi đợi phiên tòa xét x li để có th so sánh được vi phiên sơ thm. Không nên tiên đoán điu gì như b con anh "nhà quê" kia cho phí sc vì chuyn gì cũng có th xy ra. Tt nht c như người dân lương thin, cái gì cũng nên ch và ch. Pháp lut cũng vy, nó c u xe c lên, chng biết đường nào mà mò. Biết đâu li có cái chuyn dài "nhân thân tt" na thì sao?

 

* Hình Phm Th Tuyết Lan sau b tòa sơ thm tuyên án t hình vào tháng 2 -2007

 

=END=

 

7- Văn Hc Ngh Thut

 

- Mnh Gi Vn

 

Võ Th Ðim Ðm

 

Sc gió t hai cái qut khng l treo hai bên tường cao thi ào ào vn không gim được mùi m hôi người hanh hanh, không đánh tan được cái nóng hâm hm tháng tư làm lp da dưới cánh áo thun ri r m. Phim gì mà chán quá, nói hoài thôi, ngi bó gi, ngi chm hm trên ghế, ngi gát chân lên ghế trước, đủ kiu ngi cũng không hết chán. Cái thng Lc Ðen cà chn thit tình, đòi coi cho được phim này. Ung tin, phi chi hi nãy theo ti thng Hi Bng, thng Hi Cò, thng Tám Lé ra bến Ninh Kiu, dc dc vườn bông chc phá my cp ngi rù rì, để tin mua chui nướng dì Ba m, thế nào dì cũng chan thêm nước da béo ngy, liếc ngó con Hương Teo con ca dì mt cái, cũng đã lm ri. Gi này chc con Hương Teo đang qut la than, ánh la làm ng đôi má, làm ánh mt nó long lanh. Hm... ti nó ngu quá, c kêu con đó là Hương Teo. Nó teo là ti nó m, nó còn nh, nhưng đôi mt nó, đen lay láy, nhìn xt qua cũng vui ri, hình như nó cũng nhìn xt qua mình na sao đó. Thôi, chút xong phim, chy tt qua gánh chui nướng ca dì Ba m mt cái... hm, không còn đồng nào dính túi...hm... cái phim cà chn.

Thc tay vô bch ny lon, quy tìm trong gói đậu phng luc, hy vng còn sót vài ht, hm, toàn là v ướt nhp. Ðang bc vì thng Lc Ðen ăn sch không cha mt ht, em hết hn khi cánh tay b ai kéo ngược ra phía sau, đau điếng, quay li nhìn. a, má, má làm gì mà coi b gp d vy. Má kéo em xng xc tut ra ngoài, không nói không rng. Hơi mát ban đêm không làm gim cơn sng st, nhưng em không dám cưỡng li vì thy gương mt má có v nghiêm trng quá. Má nói nh: "L, l đi con, chy con! Ði đâu mà đi mt tiêu không nói cho ai biết, kiếm nát ch t chiu đến gi, chy con!"

Không cn gii thích là đi đâu, ti sao phi chy gp, má chy, em cm đầu cm c chy theo. Sao li không v nhà? Ðêm ti mà má chy xng xc vô vườn nhà cu By chi vy? Xung chiếc xung con đang ch ngoài con rch sau vườn, em nhn ra ba và bn đứa em ngi co ro ch đó. Bây gi em mi hiu. T lâu, em đã nghe người ln thì thm chuyn vượt biên, nghe đồn gia đình người này đã đi vượt biên thoát được, gia đình người kia b bt. Ngay c ông bà ngoi, các cu, các dì cũng đã vượt biên hơn hai năm nay, hin đang Na Uy nên ba má em cũng mun đi luôn, qua Na Uy vi ông bà ngoi.

 

***

 

Em gin run, dt mnh cái áo khoát treo gn ca, chy ra đường. Tri cui thu nên gió rít lnh but, đường ướt nhm nhưng không làm chùn được bước chân em. Em phi đi, đi tht xa, xa cái nhà có ba má, có my em. Càng nh li li má dn hi nãy, nghĩ ti gương mt ba gin d, em càng tc. Nói đúng hơn là em va tc va bun, bun đến hoang mang là không biết mình s làm gì.

Cơm nước va xong, chưa kp coi chương trình TV thiếu nhi đài NRK lúc sáu gi thì má dn, rõ ràng:

- T nay con không được kêu ba má là ba má na mà phi kêu là cu Hai, m Hai.

Em không hiu trn câu nói ca má, không hiu là má nói vi ai nhưng sao t nhiên em hi li:

- Sao vy?

- Nhà mình ch còn gia đình cu By li Vit Nam. Ông bà ngoi mun bo lãnh v chng cu m và các em qua Na Uy luôn mà chc chn là không được. Ði vượt biên nguy him quá. Con làm con ca cu By, con bo lãnh cho cu m và my đứa nh qua thì nhanh hơn.

- Con đâu phi là con ca cu By.

- Thì t nay con là con ca cu By, phi kêu ba là dượng Hai, má là dì Hai, nh chưa.

Ging ba đầy mùi bia nhưng ráng làm ra v nghiêm ngh:

- Biu sao thì nghe vy, bày đặt hi ti hi lui. Nh chưa, ai hi thì nói ba má và ba đứa em còn Vit Nam, mt mình vượt biên qua đây vi dì Hai dượng Hai.

- Còn na, ai có hi tui thì nói con chín tui.

- Chín tui? Con mười hai tui ch không phi chín tui.

- Không có cãi ti cãi lui, tao tát mt cái là tro hng cho hết cãi.

Có nghĩa là t đây em s nói láo. Láo đủ chuyn, làm sao em nh cho hết đây, l em quên thì sao. Ti sao ba má không mun em là con ca ba má na? Ba má không thương em na sao? My đứa em có còn là em ca em na không? Ti sao? Ti sao? Bt em nói láo thì em nói láo, s gì ai. Không cho em làm con ca my người thì em tìm ch khác . đâu? Nhà ngoi? Nhà cu Ba? Nhà dì Hà? Hay xin vô nhà m côi như thng Alexandre. Thng này vy mà sướng, đi hc có xe taxi đưa đón, người ta cho tin xài không hết, mi tun được taxi đưa v thăm gia đình. Nhưng làm sao xin vô nhà m côi được. Tưởng gì, vượt biên được qua đây thì ba không thương em na, má không thương em na, ba má không mun có em là con na. Biết vy em trn, không thèm theo má xung chuyến xung đêm đó.

 

***

 

Thit là xu h, em gn mười ba tui ri mà phi ngi chung vi ti mi chín tui. Du cho vóc dáng em không to hơn ti trong lp chi cho lm nhưng em cm thy em ln hơn ti nó nhiu lm. Ln mà ngu. Ðúng vy. Ðã ngu thì em phi làm mi cách cho ti nó n, n chuyn gì cũng được. Mt tun em được hc riêng sáu gi tiếng Na Uy vi ba đứa em, con Hnh mười tui, thng Tín tám tui và c con Út Lan by tui. Cũng là mt mi nn vì thng anh ln mà cùng hc abc vi đám em, coi b còn ti nó vô tư hc nói hc nghe còn gii hơn thng anh to đầu. Nhng gi còn li là em ngi miết trong lp, ngày này qua ngày kia. Ngi nghe như vt nghe sm. Nghe ch mt ch còn. Thường thì đoán mò dn dn được năm ba ch. Liếc chng ti nó làm gì thì em làm theo. Ti nó cười thì em cũng cười. Ti nó la ó thì em la to hơn. Ti nó chy phá trong lp thì em cũng chy cũng phá. Nhưng chng ti nó ngi yên làm bài thì em không sao ngi yên được vài phút ch nói chi c tiếng đồng h. Biết gì đâu mà làm. Chng l hi cô giáo hoài, mà cũng không biết hi cái gì. Ngi yên không được thì em kiếm chuyn phá thng ngi trước, git sách con nh ngi kế bên, đi li thng ngi đầu bàn làm b mượn cây thước, đi ngang qua thúc cùi ch vô thng này, ht giày con nh kia, đủ chuyn để làm cô giáo bc mình. Cô càng bc mình, em càng thích phá. Ti vì khi cô giáo bc là ti trong lp khoái chí, ti nó thích em.

Em s nht là gi ăn, mt cc hình. Cô giáo bao gi cũng đọc truyn cho c lp nghe trong khi ti nó ngi nhai nh nh, phi yên lng. Cô biu em làm gì, em còn không hiu thì làm sao em hiu truyn cô giáo đọc. Ti nó lng tai theo dõi câu chuyn, em ngóng ti ngóng lui mong chuông reng. Ti nó cười m, mt em thì trơ trơ ngó lơ ch khác. Ngày nào cũng thế. Ba ăn trưa nào cũng vy. Em kiếm chuyn đi ung nước, đi quăng rác, đi ly t giy lau tay, c ý làm rt hp thc ăn, cô giáo phi ngưng đọc hoài thôi. Lúc này thì ti nó không thích chuyn em lc ****c ti lui vì như vy cô giáo phi ngưng đọc để la em, câu chuyn b ct ngang. Thường thì cô giáo phi gi em lên văn phòng trong gi ăn.

B bt vô phòng cô giáo xã hi để nghe cô hi chuyn hu như mi tun, thét ri em ngán. Em ngán, ngán nhưng không cưỡng được. Thế là em im lng, không thèm tr li hay ch tr li nhát gng. Cô lc đầu chu thua. Cô gin d. Cô năn n. Cô d ngt. Cô đặt gi thông dch mi ba má lên hp. Không ai cy được răng em, không ai bt được em nói. Nói gì? Em còn không hiu chính em thì làm sao em k cho cô giáo xã hi nhng câu hi đâu đâu. Biết đâu mà tr li. Tr li lng qung làm b mánh ca ba má là v nhà b ba ****c cho bm mt, b má chưởi cho nát nước. Trường hc, cô giáo, ba má, làm sao hiu được rng nhng gi ngi như vt nghe sm, trơ trơ cái mt trong lp hc là mt s hành h dai dng, liên tc mà người ln đã giáng lên đầu mt đứa nh như em. Cái thế câm lng vy mà thành công. Riết ri không ai thèm ngó đến em.

Ngoài sân chơi, em ráng đeo theo ti lp sáu, ti cùng tui vi em (tui tht) nhưng ti nó khinh thường em lm. Ti nó kêu em là "con kh tóc hoe". Nghĩ cho cùng, ti nói kêu em là con kh cũng không sai lm. Mà con kh tóc hoe càng không sai. Em không mun ai nhìn màu tóc đen thui trên đầu, em mun ging ti nó, em nhum tóc vàng vàng nâu nâu mà sao nó c ra màu cam cam nâu nâu, hoe ht. Em phi ráng bt chước ti lp sáu là ti ln nht trường để ti nó cho em theo sau gi tan trường, lang thang các trung tâm mua bán, ngóng nhìn người qua k li. Em có thua gì ti nó đâu, t cách chưởi th, cách đi xnh xàng, cách nh nước miếng cái bt, cách git banh ca ti lp nh... Luôn c cách chôm cha trong ch. Ch có chuyn chôm cha là ti nó n tài em. Chuyn này ti nó ngu lm, và nhát na. Em h? Tnh queo. Lượn mt vòng vô ch để tìm mua bch ko, xoay lưng nhét l phong ko vô túi áo khoát, quơ tay ly hp kem vut tóc... Mà em cũng không di gì ro nhiu ln trong mt tim. Nay siêu th này mai siêu th kia.

My món ly được, em chia cho ti nó, em đem v nhà. Coi b má thích d a. Má thit là kh. Em nói ti bn cho em my th đó vy mà má tin. Tháng này qua tháng kia, năm này qua năm kia, hết ba năm cp hai, má vn còn tin như vy. Ba cái món lt vt em đem v b tùm lum nhà. Má xài không hết, má cho nhà ngoi, má cho bn má. Có ln nhân viên Bo V bt được em, mi ba má lên lãnh v. Em khoái má ch này, má binh em, má ba ra là ti bn Na Uy bt em ăn cp, nếu không là ti nó đánh. Em thích quá, im re. Thét ri em đem món gì v má cũng chng thèm hi, cn thì xài, không cn thì quăng. Có khi má còn biu em xin ti bn món này món kia. Nhưng ri em cũng chán chuyn chôm cha lt vt. Không ai la rày. Không đủ đô. Trong người em luôn luôn nóng ny, mau gin, thích đập phá mt cái gì đó. Ch cn mt ánh mt khinh thường, mt li chê kiu tóc chi, mt xoay lưng là đủ làm đầu em nóng bưng, là đủ làm ming em kiếm chuyn gây, là đủ làm tay em tung ra không cn lnh ca cái đầu.

 

***

 

Cái x gì mà l lùng. Hc d hc dt gì cũng cho lên lp, hc sao cũng không thày cô nào dám la mng. C mười lăm tui là xong lp chín, phi hc xong lp chín. Sau đó là t ý, mun hc tiếp thì hc, không thì lang thang kiếm công chuyn làm mướn. Em ch mong cho xong lp chín là được t do.

Bây gi thì em khôn lm ri. Cách đây hai năm, em chán cnh ba em sáng bia, chiu bia, bia mt mình, bia vi my người bn, bia ngày thường, bia cui tun. Mà phi ung bia không thì cũng đở. Ðàng này bia vô là li ra. Ba càng ra li thì má càng ln tiếng, em càng chun xung đường sm. Em đánh ln vi ti Thái Lan trên Oslo, ngày hôm sau, manh cái mt bm đi hc, em k vi cô giáo xã hi là em b ba đánh. Làm như vy được hai ln là nhà trường báo cho văn phòng bo v thiếu nhi, đem em đến mt nhà m côi mt qun khác. Người Na Uy ngây thơ lm.

Mun trn khi li gây tiếng g mi ngày trong gia đình, mun được sng thoi mái vi ti cùng tui, mun được có phòng riêng, mun được có tin tiêu khá rng rãi, nên em mi làm đủ trò để được nhà m côi. Vy mà em không ng rng em nh ba má, nh các em đến ni em ch mong đến chiu th sáu là được v thăm nhà. Em phi có mt si dây kết ni, em s, s mình là đứa tr m côi thc s. Coi b hình như ba má cũng thích gii pháp này na, khi tn cơm go, khi tiếng la li mng. Tiếng là v nhà ch k thc em có nhà được bao lâu, đám bn cũ r rê, đám bn mi hn hò. Thành ph Drammen t lâu đã tr thành quá nh, quá nhàm chán cho em. Em lân la lên Oslo.

Mười tám tui, hết hn được nhà m côi, bng nhiên em b quăng ra đời. Ðược cp mt phòng tr, mt s tin tr cp hàng tháng trong khi ch kiếm được vic làm. Em không ng và nhân viên phòng xã hi không hiu cái xc ht hng ca mt người đang sng trong nhà m côi có bn người ln chăm lo, bng chc phi hoàn toàn t lp ch vì va tròn mt mc tui đã được n định. Tháng trước, tháng sau, thếđường sng ca em hoàn toàn thay đổi. Miếng ăn miếng mc, chuyn làm chuyn chơi, mi s em lo mình ên. Ti gì đi làm cho mt xác. Ðược hưởng tr cp xã hi, có thì gi mánh mung thêm, có thì gi tm năm t ba, có cơ hi th hút th hít. Ðược có cái là em không ưa ba cái chuyn hút sách, không ai cm cn c, ch không ưa vy thôi. Có biết bao chuyn làm hi hp, hp dn, nguy him và d kiếm tin hơn.

 

***

 

Tôi nhào ti bi thêm mt cái đá thit mnh, thng Pakkis lăn qua mt bên, nm im rơ. Chng cn ngó coi nó sng hay chết, hong quá, tôi chy băng qua sân vườn tr, nhy rào, tìm ra đường l, c gi bình tnh khi đứng trm xe ch chuyến xe buýt ra khi thành ph Drammen. Ðang thi thi hai tay cho m, nghe tiếng thình thch phía sau, tôi quay lưng. Thng T cũng va chy ti trm xe, tôi nhanh trí, gi b ngóng c ch xe ti, làm như không quen biết gì nó. Nó hiu, nó cũng chng ngó ngàng gì đến tôi, còn chu ming huýt mt điu nhc na ch. Tôi xung trước nó mt trm, ráng đi tht ung dung đến nhà thng Hòa Cò như thường l.

Mi chín gi ti th sáu mà hành lang khu chung cư vng hoe, tôi ngi ngoài ca ch chưa được năm phút thì thng Hòa Cò cũng v ti. Không hơn mt tiếng đồng h là c đám t tp trong nhà thng Hòa Cò. Thng Hòa Cò này khôn tính, rng tánh, sòng phng và cư x đàn anh, ti tôi tin tưởng nó, li tc tin bc giao cho nó cai qun. Nó khôn, nhng ln t tp nhà nó, không có cnh n ào nhu nht làm phin lòng hàng xóm, ra vô im lìm, không gây chú ý. Nó sng mt mình nên c băng tìm đến đây sau khi chy t táng để đánh lc hướng cnh sát.

Thng Hòa va để ni nước nóng vi nhng cây xúc xích đỏ nm ngn ngang, quăng ra bàn ba gói bánh khoai tây, chai tương cà, bch hành khô, là c đám nhào li, tranh nhau làm phn ăn cho mình. Cũng thng Hòa Cò, nó bàn hơn tính thit. Nht định c băng s b ly cung, t lm là b giam vài tháng, nhưng tt c nht định không ai nhn là mình đã bn hai phát vô đám Pakkis, biết cũng không nói. Ðám Young A kéo t Oslo xung Drammen tính chuyn ăn thua đủ, tính chuyn dn mt băng Vit Maxi, tính tranh dành th trường cho chi nhánh đàn em Drammen. Tt c s chi được cái gì là chi, chi hết, nht là chuyn ti cnh sát Na Uy không đánh đập nên không s, không khai.

Ti cnh sát hay thit. Không v nhà riêng, tôi bt xe xung Moss, nhà ba má, chưa nhm mt là ti nó gõ ca. Biết trn cũng vô ích, tôi theo ra xe trong tiếng khóc b ng ca má, ming há hc ca ba, ánh mt kinh hoàng ca bn đứa em. Cnh sát còn cho biết là c băng Vit Maxi, sáu thng đều b bt, thng Hòa Cò cũng ngi khám luôn. tù vy mà yên. Ch không, tôi phi trn tit trong nhà mt thi gian, s đám Young A tìm tr thù, nghe nói ti nó tính dit tng thng mt. Yên thì yên phn không b tr thù nhưng bng thì lo không biết ti kia có gi đúng li là s không khai cái gì hết.

Cnh sát phi mướn thông dch, thm vn tng đứa mt, da dm, d d hp tác để gim án, thét ri cnh sát chc chu thua đám Vit Maxi, ming đứa nào cũng kín như dán băng keo th thit. Trước sau như mt, tôi khai tôi đi li nhà dì gn đó, nghe tiếng súng, chy li coi, b ti nó xô đẩy, tôi tc quá đá cái thng nm ngay chân tôi mt phát ri b đi, không biết gì na hết. Tôi nhn tôi thường đi chơi chung vi năm thng trong băng Vit Maxi. Khi tôi khai như vy, tôi nghĩ thng Pakkis đó không phi chết vì cú đá ca mình. Qu tht đến bây gi tôi cũng không biết chc thng nào trong bn đã bn, nhưng tôi có th đoán ra, tôi di gì thú thit s suy đoán ca mình. Anh em Vit Maxi được cái đó, không bao gi phn bi nhau.

My tun l x án, tôi bt nga. Té ra là ch mình tôi khai là tôi đá thng đó. My đứa kia chi hết, chi t đầu đến cui, chi mi chuyn. Ti nó b kết ti đồng lõa âm mưu đả thương người khác. Bng ch s s đó mà ti nó còn kháng án, không nhn ti âm mưu, không nhn ti đồng lõa, chi hết. Cnh sát điu tra tng gia đình Vit Nam có liên quan đến chúng tôi, không khai thác gì được, không ai h môi. Tôi phc người Vit Nam chuyn này.

Cái chết ca thng Pakkis là cái án t có âm mưu, nhưng thng nào cũng chi, không nhn mt li kết án nào có liên quan đến v này. Hơn hai năm tri, không tìm ra cây súng, không tìm ra th phm đã bn hai phát đạn vô đám Pakkis, làm mt thng lãnh trn hai phát đó, chết ngay ti ch trước khi cnh sát có mt. Ti nó chi hết. Không ai khai gì hết.

Nhn ti cú đá là nhn cho phn tôi, tôi mun cho qua chuyn, tôi đã bt đầu chán đám bn c ngày rong rong kiếm tin bng mi cách. Nhng chuyn mánh mung gian ln không còn hp dn cho tôi na. Ði đâu, đâu, ngay c trong h hàng tôi, tôi không có mt tiếng nói, tôi không dám ngng mt ngang hàng vi ai hết. Chc năm tri. Bây gi tôi mun thay đổi, mun sng mt đời sng như thng Tâm thua tôi mt tui, con cu Tư. Nó cũng hc ti lp chín như tôi, lúc ngh hc nó cũng là cà đầu đường xó ch, nhưng được vài năm thì nó xin vô làm hãng bia Ringnes, làm bn năm, lên được chc trưởng nhóm, coi ngó hơn hai chc nhân viên ch ít sao. Tôi mun đi làm, hãng xưởng nào cũng được, lương bao nhiêu cũng được, min sao tôi có ni cơm chc chn mi ngày, min sao tôi được ngi ngang hàng vi mi người mà trong lòng không ngượng nghu mc cm. Ông Lars văn phòng xã hi khuyên tôi biết bao ln, ông ha nếu tôi mun là ông tìm ngay vic làm cho tôi.

Ngày cui cùng, tòa án x tôi ti đồng lõa đả thương vi bn án không có gì nng lm. Tôi nhm tính: Bn án ba năm trong tù và hai năm ti ngoi, mình trong tù đã hơn hai năm, như vy không còn bao lâu na. K ra cũng đáng thôi. B nào thì thng Pakkis cũng đã chết. Tôi chp nhn bn án. Thi gian trong tù, tôi được dy ngh th mc, cái ngh tôi thích t nh, cũng là ngh ca ông ni. Nhng ông thày trong tù khen tôi khéo tay, khen tôi siêng hc, làm nhiu báo cáo tt cho tôi, ha tìm vic cho tôi khi mãn hn tù. Tôi nôn nao ch ngày ra.

Tri Pht đâu sao không chng giám cho lòng thành ca tôi. Trước khi mãn hn tù, tôi nhn được mt t giy báo là tôi s b tr v Vit Nam vì bn án đồng lõa, c tình đả thương người cho đến chết. Ngn ngơ mù người, tôi đòi có thông dch để dch li bn án. Ðúng vy. ÐM thng thông dch hi đó. Nó dch mà không gii thích, dch là bn án đồng lõa đả thương người. Nhiêu đó. Tôi không hiu rõ nghĩa tng ch khi người ta đọc bn án du đã được dch ra tiếng Vit. My người đó đâu biết kh năng tiếng Vit ca tôi có hơn gì tiếng Na Uy đâu. Tôi ch mi hc ti lp ba là phi đi vượt biên mà. Tôi có đồng lõa cho nên tôi không kháng án ngay lúc đó, cho nên tôi nhn ti lin vì tôi đã khai là tôi đá thng đó. Nhưng còn t hơn na là lý do tôi b đui v Vit Nam vì tôi là mt phm nhân không có quc tch Na Uy. L đời không? C nhà ai cũng vô quc tch hi tôi còn đi hc, hi tôi nhà m côi. Ðúng vy. Ba má tôi quên, quên ghi tên tôi vô đơn khi gia đình xin vô quc tch vì trên giy t, tôi không phi là con ca ba má. Người ta quên tôi, quên s hin din ca tôi. Má tôi khóc, ba tôi ân hn, tha!

Tôi kháng án. Hai năm ti ngoi tôi t hn đám bn du đảng, t hn, không giao tiếp vi người Vit Nam vi hy vng làm li t đầu, vi hy vng nếp sng chng mc s là bng chng tt khi tòa x ln na. Tôi được hun ngh, tôi được cp nhà, tôi có bn bè Na Uy đàng hoàng, tôi sng như mt người Na Uy, tôi đi trượt ski, tôi chơi th thao, tôi thc tp hãng Eskones. Thư kháng án ca tôi được chp nhn. Bn bè Na Uy ha giúp tôi kháng án tiếp. Mun giúp là mt chuyn, công pháp là mt chuyn. Cho đền gn ngày x, suy ngm nhng ln hi cung, linh cm mt kết qu vô vng, tôi quyết định trn qua Ðc, tìm đến ti Vit Nam bên đó mà tôi đã giao du t my năm trước. S mng tôi nm trên bàn cân mà cán cân là mt si ch hy vng mong manh. Mt ht cát thêm vô đầu cân kia, thế là quyết định tr tôi v Vit Nam được ký, theo li người bn k.

Tránh v dưa gp v da, ti Vit Nam bên Ðc làm ăn táo bo hơn ti bn ca tôi ngày xưa. Tôi phi lăn vô để kiếm sng. Cùng là cn b ca xã hi, nhưng phong sng ca ti này khác ti Vit Maxi, làm tôi nh bn bè, nh gia đình quá sc. Tôi ln v thăm gia đình. Không biết sao, cnh sát ch canh, chn bt trước khi tôi v đến nhà. Ðược phép gp ba má năm phút, tôi b hai người cnh sát mc qun áo dân s áp ti ra phi trường Fornebu.

Ba má tôi van xin. Các em tôi khóc lóc. Má tôi xin được gi v Vit Nam thay ti cho tôi. Chuyn đâu có d như ba má nghĩ. Gương mt ba héo khô già trước tui vì thng con hoang đàng, mái tóc má lm tm trng vì ân hn. Faen! Héo ht! Bc tóc! Tôi hoang đàng? Ðúng! Ai đẩy tôi vào con đường hoang đàng? Nói đi! Chính tôi? Tôi không chi! Ti sao ba má chưởi mng bt tôi t b đám bn ca tôi? Tui tr tôi cn có bn, không giao du vi nhng người bn y thì tôi giao du vi ai? Ba má ca ti bn cũng cm cn không cho ti nó giao du vi tôi, ai tt, ai xu? Fuch you! Ai hơn ai? Ai đáng giá hơn ai? Ai s tránh ai?  Tránh nơi này thì phi có mt nơi trú ng khác. Nơi nào? Tôi là mt hin th bng xương bng tht bng trái tim bng khi óc, tôi phi có mt ch dung thân gia thế gian này. Nhưng tôi không có quyn la chn.

T khi va bước chân đến Na Uy, tôi đã được hun luyn cách nói láo. Láo là tôi qua đây mt mình, kêu ba bng dượng Hai, kêu má bng dì Hai t trong nhà cho ti ngoài đường để ba má nhn được tin bo dưỡng tôi, để cu m được bo lãnh qua Na Uy nhanh chóng. Láo v tui tác. Láo v công ăn chuyn làm đen ca ba má. Láo đến độ đôi lúc tôi tưởng là thit. Thế mà ti sao tôi không nói láo, ti sao tôi không chi là tôi đã đá thng Pakkis đó, có ai nhìn thy rõ ràng là tôi đã đá đâu, có thng bn nào khai đâu. Ti sao? Ti sao khi tôi thành tâm mun làm li t đầu, mun được sng như mt người bình thường thì được tr li bng mt hình pht này? Ti kia chi, chi hết. Ti nó được gì? Ðược máng án tù sáu tháng, mt năm, hai năm là cùng. Còn tôi, tôi khai tht, cho nên tôi được tưởng thưởng bng cái án bit x, sut đời. Ðó là công lý, **** you! Ðu óc tôi b nhng du hi du chm than đánh ti đánh lui trong sut hai mươi ba tiếng đồng h t phi cơ này chuyn sang phi cơ kia.

Giao tôi cho công an ti phi trường Tân Sơn Nht, hai người cnh sát Na Uy biến mt. L lm, khi hai người cnh sát Na Uy đi ri, tôi mi nhn thc được là mi liên h vi đất nước Na Uy, con người Na Uy hoàn toàn b ct đứt, mt phn ln trong tôi b ct lìa. Cm giác mt mát càng ln dn khi người công an áo vàng đeo nhng huy hiu đỏ chói, đẩy tôi, nói, ging nói l lùng tôi chưa tng nghe, tôi không hiu lm, đại khái hình như là: "Tao kiếm xe cho mày đi lin, ÐM, ti Na Uy đem rác v đổ đây."

Vi năm trăm dollar được my người công an đổi ra tin Vit Nam, tôi bt đầu chi dùng cho chuyến xe đò v Bc M Thun, v Cn Thơ, v quê tôi. Quê tôi? Người ta biu Vit Nam là quê hương ca tôi thì tôi biết vy. Người tài xế lái chiếc xe gn máy ch tôi li địa ch được ghi trên t giy mà công an phi trường biu tôi phi trình din. B tôi đó, ging như hi ông hiu trưởng tôi dn tôi đến lp hc, giao tôi cho cô giáo mà không h thc mc là tôi s xoay tr như thế nào gia muôn ngàn âm thanh hoàn toàn xa l, ông quay lưng b đi.

Người ta mướn cho tôi căn phòng được dng kế bên nhà mt người bà con xa ca ba mt con hm sâu, cho tôi mt địa ch để tôi liên lc. Căn phòng ba b là lp ván mng, va đủ ch cho cái gường lính, bếp gaz, vài k bng m cng, cái bàn nh và vài ba cái ghế. Tôi tp quen dn vi cái nóng hâm hp ca mái tole t khi vài vt nng chen qua khe h cánh ca duy nht cho ti khi tôi phi bt cái bóng đèn treo lơ lng trên đầu.

 

***


Cách
đây mười lăm năm, tôi ngơ ngơ ngáo ngáo trong lp hc, mi li nói loáng thoáng qua tai, không bt được mt câu cho trn vn, bt chước cười, bt chước la, bt chước v, mong ch tiếng chuông reng hết gi. Ngày nay, gia ph ch đông người, tôi cũng ngơ ngơ ngáo ngáo, mi li nói cũng loáng thoáng qua tai, không hiu được mt câu trn vn. Nhưng tôi không th bt chước cười, tôi không th bt chước thong dong ngi quán vi ly bia trên bàn, tôi không th làm nhng chuyn trái ngược để được chú ý bi tôi không mun ai gi tôi là "con kh tóc hoe", bi đầu tôi có quá nhiu du hi, có quá nhiu du chm than.

Ngày ri Vit Nam tôi mười mt tui, nay tr li, tôi hai mươi sáu tui. Mười lăm năm! Ngày đi, tôi là mt thng nh còn chy quanh chc phá my cp rù rì trong vườn bông ban đêm, chưa bao gi đứng trước gương ngm nhìn chính mình, chưa bao gi ngi yên được vài phút, tiếp nhn mi s vic quanh mình như con chim con há m nhn mi chim m th b vô, hít th hơi mưa dm cơn nng hanh như n hoa mười gi bò lan tràn trên mt đất n ra khi có nng đóng li khi nng tàn, chưa biết ước mơ cho tương lai. Ngày tr li, tôi là mt người đàn ông luôn luôn nhìn quanh thăm dò cho mi bước đứng bước đi, gương mt mang đầy du tích hn đau làm tôi không dám đứng trước tm gương t ngm nhìn mình, tiếp nhn mi s vic chung quanh bng tm lòng có nhiu lp cn lc, không biết mơ ước tính toán gì cho tương lai.

Nếu ai đó hi tôi là người nước nào thì tht tình tôi không biết tr li như thế nào. Mười mt năm Vit Nam so vi mười lăm năm Na Uy, bên nào nng? Tôi là người Vit Nam vì ni ngoi, ba má là người Vit Nam, vì má sanh tôi trong nhà thương Cn Thơ, vì tóc tôi đen, vì mũi tôi tt. Nhng năm Na Uy, đối vi người Na Uy thì tôi mãi mãi là người Vit Nam, du tôi có nhum tóc, du tôi ăn chơi không thua gì ti bn Na Uy. Nhưng tôi li không t cm thy tôi là người Vit Nam hoàn toàn, tôi không có mt chút gn bó nào vi câu vng c kéo dài vi nhng ging hát nhèo nho và tôi không cười được khi xem nhng v kch trên video.

Không phi t tôi không cm thy tôi hoàn toàn là người Vit Nam mà ngay chính c mi người chung quanh đây, có ai coi tôi là người Vit Nam đâu. Người ta cười câu nói ngây ngô phát t ming người đàn ông gn ba mươi tui. Người ta nhíu mày không hiu vài ch phát âm ngượng nghu t người đàn ông da vàng mũi tt như h nhưng li đến t mt đất nước xa xôi. Xu h, mc cm, tôi rút mình không mun giao thip. Ngày ba ba cơm thui thi, ti tr lăn gi chiếc mt mình, c thế mà hít th cái không khí bưng bưng bi bm.

Phi tìm đường sinh nhai, tôi ráng ln tìm nơi xin vic, đủ mi vic.

- Ông có th cho tôi làm đây.

- Mày có th làm gì?

- Ơ... tôi có hc chuyn này, hc hai năm.

- Chuyn này là chuyn gì?

- Chuyn... chuyn như ông đang làm.

- Ha... ha... chuyn tao đang làm mà cũng đi hc, cũng hc hai năm... ha... ha... Mà tao hc hơn mày, tao hc c đời, hc t lúc cm búa đập dp nát ngón tay cho đến khi tao nhm mt mà cũng bào láng cón mt bàn, đến bây gi cũng còn hc, mày có th biết không?

- D, tôi có th hc na.

- Sao mày không có th hc na ch mày đã hc đó... ha...ha... thng này nói nó có th làm được. Nó ch có th thôi... ha...ha... có thê mà cũng xin vô đây làm. Mày có th cho tao biết mày là người gì mà không biết nói chuyn. Mày có th đi ch khác để tao ****c cho xong cái chân bàn này không. Mày có th đừng đứng lng qung cn công cn chuyn ca tao không?

Như thế, tôi xin hết chuyn làm này đến chuyn làm kia, không ai tin tôi khi h nghe ging nói nc m, câu văn ngượng ngp. Ngưòi ta nghi ng ti sao tôi đang ngoi quc nghe nói sung sướng giàu sang lm mà li v Vit Nam lang thang tìm nhng vic làm "r tin". Lâu lâu bn bè khi thì ti trong băng Vit Maxi ngày xưa, khi thì ti bn Na Uy, khi thì ba má cht nh đến tôi, gi cho vài trăm đô để dành sng qua ngày. Tôi tiêu dè dt tng đồng vì không biết khi nào được nh ti. Tôi lo s đến mt lúc nào đó bn bè, gia đình quên người bn, người con đang bơ vơ gia "x người".

Na Uy không có án t hình. Nếu tòa án cho tôi la chn thì tôi chn cái án nng nht ca Na Uy là hai mươi mt năm thay vì cái án "tr v quê hương" này. Hai mươi mt năm trong tù, du gì thì còn có mt ch đứng, được cư x như mt con người, được có nhng ước mơ cho hai mươi mt năm sau. Còn đây, Vit Nam, nơi người ta gi là quê hương ca tôi thì tôi ch là mt tm gi rách vn, sut đời là tm gi vn trong muôn ngàn tm vi đầy màu sc được mang ra may thành nhng tm áo, tm màn. Làm sao tôi có được ước mơ cho hai mươi mt năm sau?

Ba má đã ct mt tm vi t b áo gia đình để vá lên b áo gia đình khác mà không cn biết đến kết qu ca sn phm may vá đó. Ba má đã ct mt tm vi t b áo Vit Nam màu vàng rc r để đem vá chng lên b áo Na Uy màu xanh đỏ trng tươi. Bi màu sc quá chói mt nên người ta ct tháo nó ra, đem nó vá chng lên b áo nguyên thy ca nó nhưng người ta không hiu rng tm gi vn này đã không còn thích hp vi tm áo Vit Nam ngày nay cho nên không ai mun dùng nó. Chng l t nay và mãi mãi, nó ch là mt tm gi vn vô dng?

Tôi có dám ước mơ: Mt ngày nào đó, người ta thâu lượm nhng mnh gi vn như tôi, kết may khéo léo thành mt tm khăn tri bàn, thành mt cái bao gi. Hi đôi bàn tay khéo léo! Hi khi óc biết tn dng ca tha vt thi! Hi tm lòng biết nhìn xung vc sâu! Các người có hin din trên thế gian này không?

 

=END=

 

**********************************

 

 
 
 
 
 
Home Page
 
 
 
Tài Liệu
 
Tài liệu
Tài liệu Lưu trữ
Tin tức Lưu trữ
Nguyễn Quang Duy